Καταραμενοι Ποιητες...: Το τελευταίο σχόλιο του Αντώνη Κανάκη στο φινάλε του Ράδιο Αρβύλα

Me...

Δεν ειμαι τιποτα αλλο απο εναν μετανιωμενο εκπτωτο αγγελο,που ο Θεος τον τιμωρησε να ζησει την υπολοιπη του ζωη μεσα σε ενα ανθρωπινο σωμα,επειδη στασιασε εναντιον του αυτος κ το υπολοιπο "του" συναφι... Ετσι ο Θεος δεν δεχεται να με λυτρωσει κ γι’αυτο ειμαι καταδικασμενος να ζω κ να βιωνω ολα τα ανθρωπινα παθη (αγαπη,ερωτας,μισος,πονος...) χωρις να μπορω να τα ελεγχω... Αυτο συμβαινει με μενα... Δεν μπορω να χαρω τιποτα γιατι ειμαι ενα τιποτα... Δεν ειμαι καν ανθρωπος,ειμαι ενας καταραμενος αγγελος,γι'αυτο κ δεν προσδιοριζω αλλα ουτε κ προσδιοριζομαι σε κανενα απο τα δυο ανθρωπινα "σας" φυλα... Δεν ειμαι ουτε αντρας αλλα ουτε κ γυναικα... Ειμαι τοσο αντρας οσο κ γυναικα ΜΑΖΙ... ΜΙΑ ΑΤΕΛΗΣ ΕΞΙΣΩΣΗ...

Edgar Allan Poe...

Ο Edgar Allan Poe γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου του 1809 στην πόλη της Βοστόνης, στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ, το δεύτερο από τα τρία παιδιά των ηθοποιών γονιών του. Ένα χρόνο μετά τη γέννησή του, ο πατέρας του, David, εγκαταλείπει την οικογένεια. Η μητέρα σου σύντομα πεθαίνει από φυματίωση και ο μικρός Edgar χωρίζεται από τα αδέρφια του, αφού τον αναλαμβάνει η οικογένεια Allan στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια. Η οικογένεια Allan ήταν αρκετά εύπορη και ο Edgar έζησε μια καλή ζωή μαζί τους, σύμφωνα με ορισμένους βιογράφους του. Ως ένδειξη σεβασμού και εκτίμησης προς τη θετή του οικογένεια προσέθεσε το Allan στο επώνυμό του. Ωστόσο, οι σχέσεις μεταξύ του Edgar και του θετού του πατέρα John Allan επιδεινώθηκαν με το χρόνο. Το 1815 η οικογένεια Allan μετακόμισε στην Αγγλία, όπου ο Edgar άρχισε σχολείο, αρχικά στο Irvine της Σκωτίας και αργότερα οικότροφος στο Chelsea. Οι Allan ήταν αρκετά ευκατάστατοι, αλλά ο John Allan ήταν ιδιαίτερα σφιχτοχέρης με το επίδομα του Edgar, κατά τη διάρκεια των σπουδών του. Ο νεαρός Edgar στράφηκε στο τζόγο για να βγάλει επιπλέον χρήματα αλλά αντ’ αυτού δημιούργησε χρέη που έγιναν αιτία για περαιτέρω επιδείνωση της σχέσης του με τον θετό πατέρα του. Το 1826 μπήκε στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια το οποίο όμως εγκατέλειψε μέσα σε ένα χρόνο. Ταξίδεψε στη Βοστώνη το 1827 όπου επιχείρησε να συντηρηθεί κάνοντας διάφορες εργασίες όπως υπάλληλος γραφείου και συντάκτης εφημερίδας. Κάποια στιγμή ξεκίνησε να χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Henri Le Rennet. Το Μάιο του 1827 μπήκε στον Αμερικανικό Στρατό, σε μια προσπάθεια να επιβιώσει. Δήλωσε όνομα «Edgar A. Perry» και ηλικία 22 ετών (ενώ ήταν 18). Υπηρέτησε ως οπλίτης με μισθό 5 δολαρίων το μήνα και μετά από δυο χρόνια κίνησε τις διαδικασίες για να απαλλαγεί από το υπόλοιπο της θητείας του. Πατέρας της λογοτεχνίας μυστηρίου και άρχοντας του μακάβριου Η λογοτεχνική καριέρα του Poe ξεκίνησε όταν ήταν ακόμα στο στρατό, με την έκδοση μιας συλλογής ποιημάτων με τον τίτλο «Ταμερλάνος και άλλα ποιήματα», το 1827, χωρίς το όνομά του, αποδίδοντας το έργο σε «έναν Βοστονέζο» («A Bostonian»). Στη συνέχεια στράφηκε στην πρόζα και για αρκετά χρόνια εργάστηκε σε λογοτεχνικά περιοδικά, αποκτώντας όνομα για το προσωπικό ύφος της λογοτεχνικής κριτικής του. Συνεχίζει να εκδίδει έργα του με την οικονομική βοήθεια φίλων. Από το 1831 επιδιώκει πλέον να ζει αποκλειστικά από τη συγγραφή. Ήταν από τους πρώτους Αμερικανούς συγγραφείς που επιχείρησαν να ζήσουν μοναχά από το έργο τους και η έλλειψη διεθνούς νομοθετικού πλαισίου για τα πνευματικά δικαιώματα δυσκόλευε την κατάσταση, αφού οι εκδότες προτιμούσαν να «κλέβουν» έργα Ευρωπαίων συγγραφέων παρά να πληρώσουν νέους Αμερικανούς. Σε ολόκληρη τη ζωή του θα αντιμετωπίσει οικονομικά προβλήματα. Το 1835 παντρεύτηκε την 13χρονη ξαδέρφη του Virginia Clemm. Δημοσιεύει έργα του σε περιοδικά και επιθεωρήσεις ενώ γράφει και λογοτεχνικές κριτικές. Το 1845 δημοσιεύει το «Κοράκι» που σημειώνει άμεσα μεγάλη επιτυχία. Η σύζυγός του πεθαίνει μετά από δυο χρόνια, από φυματίωση, γεγονός που ρίχνει στο ποτό ακόμα περισσότερο τον συγγραφέα. Ο Poe σχεδιάζει να εκδώσει δικό του λογοτεχνικό περιοδικό, κάτι που όμως δεν προφταίνει να υλοποιήσει αφού, στις 7 Οκτωβρίου του 1849, σε ηλικία 40, πεθαίνει στη Βαλτιμόρη, υπό συνθήκες που δημιούργησαν πολλά ερωτηματικά. Η αιτία θανάτου του είναι άγνωστη. Κατά καιρούς έχουν ακουστεί θεωρίες για κατάχρηση αλκοόλ, εγκεφαλική συμφόρηση, χολέρα, ναρκωτικά, καρδιοπάθεια, λύσσα, φυματίωση έως και αυτοκτονία. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε βιαστικά και με ελάχιστα άτομα, αφού δεν υπήρξε κανονική ανακοίνωση του γεγονότος. Το έργο του Poe επηρέασε τη λογοτεχνία στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και ολόκληρο τον κόσμο, ενώ συνέβαλε και σε ειδικά πεδία όπως αυτό της κρυπτογραφίας και της κοσμολογίας. Ο Μπωντλαίρ ήταν από τους πρώτους μελετητές του έργου του, μεταφράζοντας το σύνολό του στα γαλλικά. Θαυμαστές του έργου του ήταν οι Χ.Φ. Λάβκραφτ, ο Γουώλτ Ουίτμαν, ο Ιούλιος Βέρν, ο Όσκαρ Γουάλντ, ο Ουίλλιαμ Φώκνερ και ο Τ.Σ. Έλιοτ, ο οποίος ήταν αυστηρός απέναντί του αλλά εκτιμούσε το κριτικό του έργο.

Charles Pierre Baudelaire...

O Κάρολος Μποντλέρ γεννήθηκε στο Παρίσι τον Απρίλιο του 1821. Σε ηλικία έξι χρονών έχασε τον πατέρα του και η μητέρα του ξαναπαντρεύτηκε. Το γεγονός αυτό χάλασε την ήρεμη ζωή του. Η επιπόλαια συμπεριφορά του και το γεγονός ότι τον ενδιέφερε μόνο η λογοτεχνική εργασία ανησύχησαν την οικογένειά του, που τον έστειλε κοντά σε έμπιστό της καπετάνιο να κάνει τον γύρο του κόσμου, μήπως και συνετιστεί. Άφησε το ταξίδι για τις Ινδίες στη μέση, ωστόσο, επέστρεψε γεμάτος με εντυπώσεις, που θα εκδηλώσει αργότερα μέσα στο ποιητικό του έργο. Επιστρέφοντας στη Γαλλία, το 1842, συνδέθηκε με τη Ζαν Ντυβάλ, γυναίκα που θα επηρεάσει το ποιητικό του έργο, αλλά και την ίδια του τη ζωή. Συνάντησε τους Balzac, Nerval, Theophille Gautier, Theodore de Bauville. Δεν κατάφερε να εκδώσει τα πρώτα του άρθρα και δημιούργησε τέτοια χρέη, που τον οδήγησαν σε καταδίκη το 1844 — κάτι που δεν συγχώρησε στη μητέρα του, παρά μόνο μετά το θάνατο του στρατηγού Jacques Aupick το 1857. Κατά τη διαμονή του στο Βέλγιο το 1864, μαζί με τις ατυχίες του, επιδεινώθηκε και η υγεία του. Πέθανε στο Παρίσι τον Αύγουστο του 1867. Δημοσίευσε τα πρώτα του έργα, κριτικά μελετήματα, στο Salon de 1845. Η εύθραυστη υγεία του δεν στάθηκε εμπόδιο στη μεγάλη λογοτεχνική του δραστηριότητα. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Τintamarre, Corsaire-Satan, Messager, Monde literaire, Artiste, στα οποία δημοσίευσε ποιήματα και ποικίλα δοκίμια. Από το 1851 άρχισε να μεταφράζει Edgar Allan Poe. Έργα του είναι τα Salon de 1845, Salon de 1846, Salon de 1859 που, μαζί με άλλα κριτικά μελετήματα και δοκίμια, συμπεριλαμβάνονται στην έκδοση με τίτλο Η ρομαντική τέχνη (1868), η αυτοβιογραφική νουβέλα La Fanfarlo (1847), Οι Τεχνητοί Παράδεισοι, δοκίμια (1860), Αισθητικά Παράδοξα (1860), Μικρά πεζοτράγουδα ή Το μαράζι του Παρισιού (Le Spleen de Paris) (1864). Ποιήματα: Άνθη του Κακού (Fleurs du mal) (1857, οριστική έκδοση 1868). Για έξι από αυτά τα ποιήματα, οδηγήθηκε στη δικαιοσύνη και απαγορεύτηκε η κυκλοφορία της συλλογής (η απαγόρευσή της άρθηκε μόλις το 1949). Τα ίδια ποιήματα τα δημοσίευσε σε δεύτερη έκδοση συμπληρωμένη και βελτιωμένη, χωρίς τα απαγορευμένα, με τίτλο Τα αδέσποτα (Les Epaves) (1866). Η κριτική για το έργο του Μποντλέρ, ποιητής και κριτικός «Διωγμένος ποινικά για το άσεμνο και βλάσφημο περιεχόμενο της τέχνης του, ταυτισμένος για πολύ καιρό μετά τον θάνατό του με τη διαφθορά και τη διαστροφή, ο Μπωντλαίρ έγινε περισσότερο από κάθε άλλον λογοτέχνη της εποχής του ο ποιητής του σύγχρονου πολιτισμού, ο οποίος φαίνεται να μιλά κατ’ ευθείαν στον 20ό αιώνα. Απορρίπτοντας την προσποιητή ή επιτηδευμένη στάση των Ρομαντικών, αποκαλύφθηκε στη συχνά ενδοσκοπική του ποίηση ως ένας αναζητητής του Θεού δίχως θρησκευτικές πεποιθήσεις, εντρυφώντας σε κάθε εκδήλωση της ζωής —στο χρώμα ενός άνθους, στο συνοφρυωμένο πρόσωπο μιας πόρνης— προκειμένου να βρει το αληθινό νόημα των πραγμάτων. Τόσο ως ποιητής όσο και ως κριτικός, εγκαλεί στην κατάσταση του ανθρώπου τον σύγχρονο κόσμο. σύγχρονες είναι επίσης τόσο η άρνησή του να δεχθεί περιορισμό στην επιλογή του ποιητικού θέματος όσο και επιβεβαίωσή του για την ποιητική δύναμη των συμβόλων. […] Το Σαλόν του 1846 (Salon de 1846) που δημοσίευσε, αποτελεί ένα ορόσημο στην αισθητική της κριτικής: επειδή δεν τον ικανοποιούσε να δώσει μία απλή παρουσίαση της έκθεσης, εισηγήθηκε πρωτότυπες θεωρίες και έκανε τον πρώτο υπαινιγμό της έννοιας των ανταποκρίσεων (correspondences) μεταξύ φύσης και τέχνης, υποστηρίζοντας ότι η ζωγραφική, όπως η μουσική, έχει τη δική της αρμονία του φωτός και της σκιάς, και ότι το χρώμα είναι η μελωδία της φύσης. […] Επειδή αντιμετώπιζε το έργο του ως οργανικό σύνολο, θεωρούσε κατά συνέπεια το κριτικό του έργο εξίσου σημαντικό με την ποίησή του. Για να εκτιμήσει κανείς σε όλη της την έκταση την ποίησή του, είναι αναγκαίο να καταλάβει τις απόψεις του για τη φύση της τέχνης. Κάθε ποίημά του είναι μια εμβάθυνση στη φύση του έργου τέχνης και στις αξίες που το διέπουν. Ο Μπωντλαίρ πίστευε ότι κάθε μεγάλος δημιουργός τής τέχνης πρέπει να γίνει στο τέλος και κριτικός. το κριτικό του έργο εξηγεί το ποιητικό του, και η ποίησή του αποτελεί προέκταση της αισθητικής του θεωρίας». (Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, Αθήνα 1996, τ. 44, σελ. 160-161, 164) Η επίδραση του Μποντλέρ στην ευρωπαϊκή ποιητική παράδοση «Ο Μπωντλαίρ, αν και δεν επινόησε την έννοια του συγγραφέα-φάρου στα Άνθη του κακού, έδωσε στην εικόνα του καλλιτέχνη την οριστική της μορφή, δάδα της ανθρωπότητας από εποχή σε εποχή, που μαρτυρεί την ικανότητα του ανθρώπου να υπερβεί τον εαυτό του και να ξεπερνά την αθλιότητά του, μεταμορφώνοντάς την σε έναν ευαίσθητο ευαγγελισμό […] Τέτοιος υπήρξε ο Μπωντλαίρ: το έργο του ενσωματώνει και ανανεώνει μια ολόκληρη ευρωπαϊκή παράδοση και πέρα απ’ αυτή, με τις μεταφράσεις του Πόου, οι οποίες αποτελούν και τους πρώτους τίτλους της δόξας του. Το έργο αυτό είναι η ίδια η τελειότητα ολοκληρωμένη, μια καινοτόμος αισθητική, βασισμένη σ’ έναν τιθασευμένο ρομαντισμό, μια ποίηση της φαντασίας και όχι της καρδιάς, με σκληρή δουλειά, όχι μόνο με την έμπνευση, την εισαγωγή της παραφωνίας στην καρδιά του ποιήματος, του συμβόλου στην καρδιά του οράματος, σ’ ένα έργο παράδοξο που συνδυάζει τη βλασφημία και τον σατανισμό με κάποια θρησκευτική πίστη, την ανάταση προς το ιδανικό και τη συνείδηση μιας μοιραίας πτώσης, αυτό που ονόμασε διπλή ικεσία προς το Θεό και το Σατανά. Χρειάζεται, όπως το έκανε ο Σαρτρ, να αναζητήσουμε στη ζωή του την καταγωγή επιλογής του κακού, ή ακόμα ακολουθώντας μια ολόκληρη κριτική παράδοση, την καταγωγή των ερωτικών του ποιημάτων; Χωρίς να ισχυριστούμε ότι εξηγούμε, μπορούμε να σημαδέψουμε τις κρίσιμες στιγμές κατά τις οποίες η ζωή του μοιάζει να έχει “κάνει στροφή”, τις στιγμές που ο ίδιος μας έσωσε να διαβάζουμε στο έργο του, όπου φαινομενικά μισανοίγει την καρδιά του και το δωμάτιό του στον αναγνώστη —“Υποκριτή αναγνώστη, όμοιέ μου, αδελφέ μου”». (Gosselin M.,1992, «Μπωντλαίρ», Ευρωπαϊκά Γράμματα, Ιστορία της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας, Αθήνα: Σοκόλης , τ. Β΄, σελ. 526-527) Μποντλέρ, ο πρώτος στη μεγάλη χορεία των «καταραμένων» ποιητών «Ο Μπωντλαίρ ήρθε να αρνηθεί αυτήν ακριβώς την τέχνη της προγραμματισμένης ωραιοποιήσεως που καλλιεργούσαν οι σύγχρονοί του. Και μοιραία έγινε ο γενάρχης της νέας ποιήσεως. Ο εκφραστής της καταπονημένης και αντιφατικής, της διεφθαρμένης και εκλεπτυσμένης ψυχής του ανθρώπου των σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Του ανθρώπου που ζει με την πλήξη, την αγωνία, που εξεγείρεται και ταυτόχρονα νιώθει ένα απέραντο ψυχικό κενό, κυριευμένος από τις τύψεις που τον τυραννούν και τον εξουθενώνουν. Ο Μπωντλαίρ είναι ο πρώτος τη τάξει στη μεγάλη χορεία των “καταραμένων” ποιητών, οι οποίοι επρόκειτο να ακολουθήσουν διαφορετικά πρότυπα για να αποδώσουν το αυθεντικό πρόσωπο του σύγχρονου ανθρώπου. […] “Ο Μπωντλαίρ” θα μας πει ένας από τους μαθητές του, ο Στέφανος Μαλαρμέ, “με τον περίφημο στίχο του έδωσε ένα πιο καθαρό και πιο αγνό νόημα στις λέξεις της ποίησης. Όχι μόνο ως γνήσιος και άδολος δημιουργός, αλλά και ως τεχνίτης παθιασμένος με τη φόρμα και τη στιχουργική”». [1967] (Β. Βαρίκας, «Ένας πρόδρομος της νέας ποιήσεως», περ. Διαβάζω, αφιέρωμα, 2004, τεύχος 448, σελ. 90) To spleen «Τίποτε δεν ποσεγγίζει καλύτερα το αίσθημα της ματαιότητας όσο το μπωντλαιρικό spleen. To spleen, ένα πλήθος όρων καθαρά μπωντλαιρικών, όπως η αγωνία, η μελαγχολία, η κακοδαιμονία, η πλήξη… Ένα ψυχικό άλγος, μια υπαρξιακή ανησυχία, μια μεταφυσική αγωνία, ένα αίσθημα ασυμβατότητας προς τον εαυτό και προς τον κόσμο, παρόμοιο με έξοχα “αμφίβολα πάθη”, όπως τα είχε ονομάσει ο Σατομπριάν».

Arthur Rimbaud...

Ο Αρθούρος Ρεμπώ γεννήθηκε στην Σαρλβίλ (Charleville) των Αρδεννών, στη βορειοανατολική Γαλλία, κοντά στα σύνορα με το Βέλγιο στης 20 Οκτωβρίου 1854. Ο πατέρας του ήταν λοχαγός στο 87ο Σύνταγμα και η μητέρα του χωρική. To πλήρες όνομα του ήταν Ζαν-Νικολά-Αρτύρ Ρεμπώ. Υπήρξε από τις πιο καταστρεπτικές και λυτρωτικές παρουσίες στον πολιτισμό του 20ού αιώνα, παρά το γεγονός ότι έως και το θάνατό του δεν ήταν γνωστός παρά στους κύκλους της αβάν-γκαρντ, εξάλλου έγραψε ποίηση έως την ηλικία των είκοσι ετών (Η "Μια Εποχή στην Κόλαση" είναι και η μοναδική ποιητική συλλογή που κυκλοφόρησε εν ζωή) την οποία εγκατέλειψε οριστικά στη συνέχεια. Τον Οκτώβριο του 1861, ο Ρεμπώ εισήχθη μαζί με τον αδελφό του στο Ινστιτούτο Ροσσά, όπου φοίτησε για περίπου τρία χρόνια. Τα 1965 μπήκε στο κολέγιο της Σαλβίλ και εκεί έχει για δάσκαλο τον Ζορζ Ιζαμπάρ (Georges Izambard), ο οποίος εξελίχθηκε σε ένα είδος λογοτεχνικού συμβούλου του Ρεμπώ, το 1969 πήρε το πρώτο βραβείο λατινικού στίχου στον ακαδημαϊκό διαγωνισμό με τον "Ιουγούρθα" την ίδια χρονιά γράφει και τους "Μποναμάδες των Ορφανών ". Στις 19 Ιουλίου 1870, κηρύχθηκε ο Γαλλογερμανικός πόλεμος, με αποτέλεσμα ο Ιζαμπάρ να εγκαταλείψει τη Σαρλβίλ. Οι πολιτικές εξελίξεις σε συνδυασμό με τη φυγή του Ιζαμπάρ, προκάλεσαν στο Ρεμπώ μελαγχολία και τάσεις φυγής. Έτσι πολλές φορές δραπέτευσε από το πατρικό του για να πάει στο Παρίσι με πρώτη στης 29 Αυγούστου του 1870 όπου συνελήφθη, για να απελευθερωθεί από τον καθηγητή του Ζωρζ Ιζαμπάρ που τον δέχτηκε στο Ντοουαί και κατόπιν τον οδήγησε πίσω στη Σαρλβιλ. Δέκα μέρες μετά στης 7 Οκτωβρίου ακολούθησε δεύτερη φυγή με τα πόδια αλλά και σε αυτή την προσπάθειά του στάθηκε άτυχος αφού οδηγήθηκε πίσω στη μητέρα του από την αστυνομία. Στο δρόμο γράφει την "Παλίρροια ", "Στην Πράσινη Ταβέρνα" την "Μποέμικη Ζωή" κ.α. Στης 25 Φεβρουαρίου του 1871 επιχείρησε τρίτη φυγή, αυτή τη φορά με τραίνο όπου και κατάφερε να φτάσει στο Παρίσι. Προσπάθησε να ανακτήσει την επαφή του με το λογοτεχνικό κόσμο του Παρισιού, ελπίζοντας στην βοήθεια των παρνασσιστών. Την ίδια περίοδο, καθοριστική υπήρξε η γνωριμία του με τον Σαρλ Μπρετάν, ο οποίος είχε γνωρίσει παλαιότερα τον Πωλ Βερλαίν και προσφέρθηκε να του συστήσει το νεαρό ποιητή οι δυο τους συναντήθηκαν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Τα κυριότερα έργα του από το Μάιο και μετά ήταν "Το Μεθυσμένο Καράβι" , "Αυτά που λένε στον ποιητή με λουλούδια". Ο Ρεμπώ ενσωματώθηκε για ένα διάστημα στον κύκλο των παρνασσιστών, ενώ σε ολόκληρο το διάστημα της διαμονής του στο Παρίσι, προκαλούσε με τη συμπεριφορά του την λογοτεχνική ελίτ της εποχής, διάγοντας έκλυτο βίο. Η ένδοξη πορεία του δεν είχε ωστόσο μεγάλη διάρκεια, κυρίως εξαιτίας της αντικοινωνικής και προκλητικής συμπεριφοράς του, που συνδύαζε δύο διαφορετικούς χαρακτήρες, του ομοφυλόφιλου και του μποέμ, και οι δύο ιδιαίτερα απωθητικοί στη δεκαετία του 1870.Το Μάρτιο του 1872, επέστρεψε για ένα διάστημα στο σπίτι της μητέρας του στη Σαρλβίλ, μετά από παρότρυνση του Βερλαίν που επιθυμούσε να σώσει τον γάμο του, ο οποίος είχε οδηγηθεί σε διάλυση εξαιτίας της ερωτικής σχέσης του με τον Ρεμπώ. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ο Βερλαίν εγκατέλειψε τη σύζυγο και το γιο του, ταξιδεύοντας μαζί με τον Ρεμπώ, αρχικά στο Βέλγιο και κατόπιν στο Λονδίνο. Στην αγγλική πόλη, ο Ρεμπώ συνέθεσε μία σειρά πεζών ποιημάτων που αργότερα συγκρότησαν τη συλλογή "Εκλάμψεις" (Les Illuminations), η οποία ανήκει στα σημαντικότερα έργα του. Τον Απρίλιο του 1873, επισκέφτηκε την οικογένειά του στη Σαρλβίλ. Στο αγρόκτημα της Ρος, ο Ρεμπώ ξεκίνησε να επιμελείται το πρώτο σχεδίασμα για το ‘’Μια εποχή στην κόλαση’’, το μοναδικό έργο που εξέδωσε ο ίδιος και το βιβλίο που επρόκειτο να του χαρίσει την αναγνώριση. Το επόμενο διάστημα, ο Ρεμπώ επέστρεψε στο Λονδίνο και στην κοινή ζωή με τον Βερλαίν. Η προβληματική συμβίωση των δύο ποιητών οδήγησε σύντομα στη φυγή του Βερλαίν, για να συναντηθούν ξανά στις Βρυξέλλες, όπου μετά από έντονη διαφωνία, ο Βερλαίν σε κατάσταση μέθης, πυροβόλησε και τραυμάτισε τον Ρεμπώ στο αριστερό του χέρι, πάνω από τον καρπό. Ο Ρεμπώ νοσηλεύτηκε για λίγες ημέρες στο νοσοκομείο Σαιν Ζαν των Βρυξελλών και αργότερα εγκαταστάθηκε εκ νέου στη Ρος, όπου ολοκλήρωσε το ‘’Μια εποχή στην κόλαση’’, έργο σε μεγάλο βαθμό εξομολογητικό. Το βιβλίο τυπώθηκε με χρηματοδότηση του ίδιου, σε τυπογραφείο των Βρυξελλών, αν και ελάχιστα αντίτυπα κυκλοφόρησαν αρχικά. Μέχρι το 1884, έτος δημοσίευσης του Les Poètes maudits (Οι καταραμένοι ποιητές) του Βερλαίν, δεν είχαν καταγραφεί αντιδράσεις ή κριτικές απέναντι στο βιβλίο, το οποίο παρέμενε στην αφάνειαΤον Ιανουάριο του 1875 ταξίδεψε στη Γερμανία και τον Μάιο φτάνει με τα πόδια στην Ιταλία όπου και μένει για λίγο στο Μιλάνο. Το 1876 κατατάχτηκε στον ολλανδικό στρατό και κατόπιν λιποτάχτησε και επέστρεψε στη Γαλλία.. Το 1878-79 βρίσετε στην Κύπρο, αρχιεργάτης κοντά στη Λάρνακα. Το 1880 ψάχνει για δουλειά στα λιμάνια της Ερυθράς θάλασσας και το Νοέμβριο υπογράφει συμβόλαιο στο Άντεν με τον οίκο Vianney και Bardey. Από το 1881 έως το 1890 ασχολείται με εμπόριο στο Χαράρ Το 1886 οι Εκλάμψεις δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό la Vogue, χωρίς πιθανόν να το γνωρίζει ο Ρεμπώ. Στις 8 Ιουνίου του 1891 ο Ρεμπώ επιστρέφει από την Αφρική και εισάγεται σε νοσοκομείο της Μασσαλίας με πρόβλημα στο δεξί του πόδι. Ακολουθεί ακρωτηριασμός. Από τα τέλη Ιουλίου ως τις 32 Αυγούστου παραμένει στις Αρδέννες. Ο Ρεμπώ πέθανε στις 10 Νοεμβρίου του 1891 σε ηλικία τριάντα επτά ετών σε νοσοκομείο της Μασσαλίας. Η σορός του μεταφέρθηκε στο Παρίσι και στη συνέχεια στη Σαρλβίλ. Ο Ρεμπώ κορυφαία προσωπικότητα στο χώρο της ποίησης ήταν ο πρώτος ποιητής που επινόησε μια επιστημονικά πειστική μέθοδο μεταβολής της φύσης της ύπαρξης, ο πρώτος που βίωσε την περιπέτεια της ομοφυλοφιλίας του ως μοντέλο κοινωνικής αλλαγής, αλλά και ο πρώτος που αποκήρυξε τους μύθους από τους οποίους εξαρτάται ακόμα η φήμη του..

Alphonse Louis Constant (Eliphas Levi)...

Πρόκειται για τον Alphonse-Louis Constant (1810-1875). Γεννήθηκε στο Παρίσι. Φοίτησε στο ιερατικό σεμινάριο του Αγίου Σουλπικίου, χειροτονήθηκε διάκονος. Εγκαταλείπει το Σεμινάριο, πράγμα το όποιο έκανε τη μητέρα του να αυτοκτονήσει. Γίνεται μοναχός Βενεδικτίνος. Λόγω των δοξασιών του αποκλείεται από την ιερωσύνη. Σε ηλικία 36 ετών παντρεύεται. Από αυτό το γάμο αποκτά μία κόρη, που πέθανε σε ηλικία 7 ετών. Αργότερα εξωραΐζει το όνομά του και γίνεται Μάγος Eliphas Levi. Γράφει το βιβλίο «Δόγμα και τυπικό της Υψηλής Μαγείας», χωρίζει τη γυναίκα του και συμπληρώνει το συγγραφικό του έργο με τα βιβλία «Ιστορία της μαγείας», «Η κλείδα των μεγάλων μυστικών» κ.α. Σήμερα υπάρχει στο Παρίσι ένας Κύκλος Eliphas Levi. Τα «Φιλοσοφικά Τετράδια» αυτού τού κύκλου κυκλοφορούν μεταξύ μαθητών με αλληλογραφία. Στην Αθήνα υπάρχει επίσης ένας κύκλος, που καταβάλει προσπάθειες να ενεργοποιηθεί. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που δόθηκαν από την Πρόεδρο τού Κύκλου των Παρισίων, υπάρχουν μυητικές εταιρείες, που συνεχίζουν τις διδασκαλίες τού Ε. Levi. Ο Κύκλος αποτελεί την προετοιμασία για την είσοδο σε μια τέτοια εταιρεία, γιατί χωρίς τη «μύηση» δεν μπορεί να φθάσει κανείς στο «φως» (Τετράδιο αριθ. I, σ. 5). Κατά τον Levi η «νέα συναγωγή», δηλαδή η Εκκλησία, «κατέστη στείρα, όπως και η αρχαία». Με τον ερχομό τού «παρηγορητή», του «πνεύματος της νοήσεως», που προανήγγειλε ο Χριστός, η ανθρωπότητα θα ελευθερωθεί «από τα ασφυκτικά σπάργανα της ιεραρχίας» (Αββά Constant/Eliphas Levi, Η Βίβλος της Ελευθερίας, Παρίσι 1841, ακριβής μετάφραση, Τετράδιο 1, σ. 7-8). Σύμφωνα με τη διδαχή τού Ε. Levi ο Θεός είναι «η πρώτη αιτία», «νοήμων» και «καλή», αφού το κακό «δεν είναι παρά μια στέρηση τού όντος, επεκτατική... νοημοσύνη και αγάπη». Κατά την αντίληψη τού Ε. Levi «ο Θεός δεν είναι έξω από τη φύση... είναι μέσα σε κάθε τι που υπάρχει». Ως «αιτία» ποτέ δεν έπαυσε να παράγει «το αποτέλεσμά του»· ό,τι υπάρχει «δεν έχει αρχίσει και οι μορφές του ποικίλουν ακατάπαυστα, αποτελούν το αναγκαίο αποτέλεσμα των αιώνιων συνδυασμών των αριθμών, που κινούνται κυκλικά γύρω από την μεγάλη μονάδα» (Η βίβλος της Ελευθερίας, σ. 9). Η πορεία τού σύμπαντος είναι κυκλική. Ο Levi μιλάει για το τεράστιο ωρολόγιο που γυρίζει συνεχώς. Όταν κτυπήσει μία η ώρα, «εμφανίζεται μια νέα δημιουργία, αλλά εξέρχεται από την προηγούμενη... Είναι σαν ένα στόμα που εκπνέει, εισπνέει και εκπνέει ακατάπαυστα. Η πνοή του εξακοντίζει στο χώρο εκατομμύρια νέων κόσμων, έπειτα τα μυστηριώδη χείλη του μισανοίγουν και τους έλκουν δια μιας άφατης εισπνοής. Έτσι κι ο Θεός, απορρίπτει και απορροφά... Ο Θεός είναι σαν τη θάλασσα που έλκει την παλίρροια και την αμπώτιδά της, δίχως ν' αυξάνουν ή να μειώνονται τα ύδατά της. Ω άνθρωποι, που κοιτάζετε τον ουρανό, γιατί ψάχνετε τον Θεό έξω από τον εαυτό σας; Μήπως δεν νοιώθετε την ύπαρξή σας; Ο Θεός είναι μέσα σας επειδή σεις είσθε... είναι μέσα σε κάθε τι που είναι και είναι κάθε τι που είναι. Είναι ολόκληρος παντού και δεν περιέχεται πουθενά. Αποκαλύπτεται όπου εκδηλώνεται η ζωή» (Η βίβλος της Ελευθερίας, σ. 9-10). Με αυτόν τον τρόπο ο Levi διδάσκει τον απόλυτο μονισμό. Δεν υπάρχει διάκριση ουσίας ανάμεσα στον Θεό και στον κόσμο, στο πνεύμα και στην ύλη. «Η ύλη και το πνεύμα δεν είναι δύο όντα... διότι το ον είναι ένα: κι αυτό που είναι δεν είναι παρά μόνο στην μονάδα» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 11). Ο Ε. Levi μιλάει επίσης και για Τριάδα και μάλιστα για «τρία πρόσωπα, που είναι ξεχωριστά και ίσα σε όλα τα πράγματα και βρίσκονται το ένα μέσα στο άλλο και δεν είναι το ένα χωρίς το άλλο» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 18). Όμως οι όροι αυτοί δεν κατανοούνται με τον τρόπο που κηρύττει η Εκκλησία. Στο κεφάλαιο «Τριάς» γίνεται λόγος για «ένα Θεό Πατέρα των ανθρώπων, ένα Τέκνο αυτού του Πατέρα, που υπήρξε άνθρωπος όπως και μείς, για να μας αγαπά ως αδελφούς, κι ένα Πνεύμα αγάπης που είναι τρυφερό ως μητέρα και γλυκύ σαν σύζυγος... Για τα παιδιά ο Θεός είναι πατέρας, για τους έφηβους, είναι αδελφός, για τους φτιαγμένους ανθρώπους είναι αγάπη... Έτσι ο Θεός αποκαλύφθηκε τρεις φορές στον κόσμο, πάντοτε διαφορετικός και πάντοτε ο ίδιος. Και κάθε μια από αυτές τις αποκαλύψεις του προαναγγέλθηκε από μια ένδοξη ανυπακοή και από μια νέα θυσία του ανθρώπου στην ελευθερία που τον καθιστά Θεό». «Κάθε πρόσωπο έχει την ειδικότερη εκδήλωση του και είναι πάντοτε ο ίδιος ο Θεός» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 18-19). Ο Θεός, λέγει ο Levi, έδωσε στον άνδρα την ελευθερία και για χάρη της ο άνδρας «έδωσε αυτή τη ζωή που του είχε δώσει ο Θεός». Όμως τώρα πρέπει να «πληρώσει την ελευθερία του με επτά χιλιάδες έτη μαχών και επίπονων εργασιών», όπως ο Ιακώβ που παντρεύτηκε τη Ραχήλ έπρεπε να την αγοράσει και πάλι με εφτά χρόνια δουλείας. «Είναι ο συμβολικός φοίνικας που καταναλώνεται και αναγεννάται άφ' εαυτού». Ο Ε. Levi υπόσχεται στους οπαδούς του να γίνουν οι «πρωτότοκοι μιας νέας φυλής». Σ' αυτή τη διαδικασία ο άνδρας είναι η αγάπη και η γυναίκα η «νοημοσύνη της αγάπης». Η αγάπη και η νοημοσύνη βρίσκονται σε ανεκδήλωτη μορφή μέσα στην ουσία του Θεού». Από την ένωση των δύο αυτών στην εκδηλωμένη μορφή «το ον πηγάζει κατά κύματα από τα κύματα της ευτυχίας του». Αυτό το ον χαρακτηρίζεται από τον Ε. Levi ως «ακατάπαυστη δημιουργία της οποίας η μορφή, ανεξάντλητη μέσα στα πλούτη της, διηγείται τα άφατα θαύματα». Η «νοημοσύνη» αποτελεί είδος καθρέφτη, λέγει ο μάγος Levi και μέσα σ' αυτόν «κοιτάζεται» η αγάπη και «αναλαμβάνονται» διαδοχικά οι μορφές όλων των όντων ανά ζεύγη. Αυτά τα ζεύγη είναι «εικόνες της αγάπης» και «αναπαράγονται» όταν «αγαπώνται και εναγκαλίζονται». Δεν πρόκειται εδώ για διαδικασία δημιουργίας με συγκεκριμένη χρονική στιγμή, μέσα στο χρόνο. «Η δημιουργία δεν άρχισε ποτέ και δεν θα τελειώσει ποτέ». «Η θεία σκέψη παρήχθη μέσα στον κόσμο δια διαδοχικών εικόνων - και μέσα σ' αυτές τις εικόνες, ο Θεός μιλούσε στον εαυτό του. Κοιταζόταν μέσα στο έργο του, αναγνωριζόταν Θεός και λατρεύτηκε ζων μέσα σε ό,τι είχε κάνει» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 14-15). Για τον Ε. Levi ο Εωσφόρος είναι «ο άγγελος της ελευθερίας» στον οποίο ανήκει δόξα˙ «Δόξα σε σένα, ω Εωσφόρε, γιατί όντας η εξοχότερη των νοήσεων μπόρεσες να πιστέψεις πως είσαι ίσος με τον Θεό... Λάμπεις όταν ο ήλιος δύει... Κι όταν η νύχτα θα έχει νικήσει τα σκότη, συ δεν θα σβήσεις, μοναχικό αστέρι... θα επανέλθεις νικηφόρος και θα είσαι γύρω από τον Θεό ως διάδημα δόξας. Θα λάμπεις πάνω στην καρδιά του σαν διαμάντι. Ο Πατέρας θα σε οπλίσει με τον κεραυνό του ο Υιός θα σου δώσει ένα σκήπτρο επιστεγασμένο με σταυρό και το Πνεύμα με την μορφή νεαρής παρθένου... θα θέσει στο σημαδεμένο πρόσωπό σου τον πρώτο ασπασμό της αγάπης του. Και θα είσαι σαν τον θριαμβευτή πολεμιστή που επιστρέφει στην εστία του πατέρα του. Και θα αποκληθείς το φως τού κόσμου, πανέμορφος άγγελος της ελευθερίας» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 20). Ο Εωσφόρος δεν είναι το πνεύμα τού κακού, λέγει ο Levi, είναι το πνεύμα της ανταρσίας, που αξιολογείται θετικά˙ το πνεύμα της υπερηφάνειας, που «πολέμησε ενάντια στον Θεό και τον ενίκησε, διότι "είμαι νικηφόρος" σημαίνει ότι πολέμησα εναντίον του. Ο Θεός δεν μπορεί να νικηθεί παρά μόνον από τον ίσο του, και ο ίσος του είναι ο ίδιος του ο εαυτός. Ω Εωσφόρε, εξήλθες από τους κόλπους τού Θεού, και ο Θεός σε κάλεσε κοντά του. Είσαι η πνοή τού στόματός του και ο πόθος της καρδιάς του. Δεν άκουσες διότι κατάλαβες — και δεν υπάκουσες διότι αγάπησες. Δόξα σε σένα, πνεύμα της νοημοσύνης και της αγάπης, διότι όπως ο Χριστός υπέφερε το μαρτύριο τού σταυρού, συ υπέφερες το μαρτύριο της κολάσεως. Ο κόσμος σε καταράστηκε, όπως τον καταράστηκες, κι όπως κι αυτός, συγκαταλέχθηκες στην τάξη των νεκρών. Ιδού όμως που ξεπροβάλλεις αθάνατος λυτρωτής αγγέλων. Κι ο Χριστός, ο οποίος μέσα στον ουρανό του βασιλεύει, εξακολουθεί να είναι στεφανωμένος μ' αγκάθια, θα λάβει από τα χέρια σου ένα χρυσό στέμμα»!! ( Η Βίβλος της Ελευθερίας σ. 19-20). Με αυτές τις θέσεις ο Eliphas Levi αξιολογεί την πτώση τού ανθρώπου με αντίστροφο τρόπο και εισάγει νέα αντίληψη για το κακό. Αυτό που εμείς λέμε πτώση, ο Ε. Levi το χαρακτηρίζει νίκη, θρίαμβο. Ο Εωσφόρος δεν ρίπτεται στην λίμνη τού πυρός και τού θείου (Αποκ. κ' 10), αλλά δοξάζεται εξαιτίας της ανυπακοής του και μέσα από τη «θυσία» του ξεπροβάλλει νικητής και γίνεται λυτρωτής αγγέλων και ανθρώπων, ασύγκριτα ανώτερος από τον Χριστό, ο οποίος σ' αυτόν οφείλει το «χρυσό στέμμα»!! Στη διδαχή τού Levi δεν υπάρχει η έννοια τού κακού˙ όχι μόνο στον οντολογικό τομέα, αλλά ούτε και στον ηθικό, ως αμαρτία. Είναι η άλλη πλευρά τού καλού, που είναι εξίσου απαραίτητο για την εξέλιξη τού ανθρώπου. «Ο Κάιν είναι η ιδέα που επέτρεψε την πραγμάτωση τού Άβελ. Ακριβώς όπως εάν δεν υπήρχε ο Ιούδας, ο Χριστός δεν θα είχε κανέναν λόγο υπάρξεως»· το κακό «είναι απαραίτητο για να εξελιχθούμε ή ένα κακό μας οδηγεί προς το καλό... αυτή η δυαδικότητα υπάρχει για να μας οδηγήσει στη Γνώση»! (Τετράδιο αριθ. 2, σ. 2). Ο Eliphas Levi διακρίνει τον Εωσφόρο από το Σατανά, «τον άγγελο της κυριαρχίας και της δουλείας... Ο Σατανάς είναι αυτός που θέτει σε πειρασμό τον κόσμο και ο Εωσφόρος είναι αυτός που τον σώζει κάνοντας να εξεγερθεί εναντίον στον Σατανά. Ο Σατανάς είναι ο Πατέρας τού νόμου. Ο Εωσφόρος είναι ο πατέρας της χάριτος» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 5). Αλλά κατά την αντίληψη τού Levi ο Σατανάς δεν έχει δική του υπόσταση. Δημιουργείται μέσα στον άνθρωπο από τον ίδιο τον άνθρωπο, που μ' αυτόν τον τρόπο «γίνεται Σατανάς»: «Να δημιουργείς το Σατανά και να γίνεις Σατανάς είναι η μεγάλη αρκάνα της μαύρης μαγείας. Και είναι αυτό που οι μάγοι συνεργοί τού άρχοντα Raiz πιστεύουν ότι εκπλήρωναν γι αυτόν, και το έκαναν πράγματι, μέχρις ενός σημείου, τελώντας τη λειτουργία του Διαβόλου» (Ε. Levi, Το μέγα απόρρητο η ο αποκαλυμμένος αποκρυφισμός. Α' Μέρος, η βασιλική τέχνη ή η τέχνη της υποταγής των δυνάμεων, Αθήνα 1990, σ. 81). Η «δημιουργία του Σατανά» φαίνεται πως θεωρείται ευεργετική για τον άνθρωπο: «Θα βρισκόταν ποτέ ο άνθρωπος στην ανάγκη να δημιουργήσει το Διάβολο, αν, δεν ήθελε να δημιουργήσει τον Θεό, δίνοντάς του ένα σώμα; Δεν έχουμε πει πως ένας σαρκικός Θεός προβάλλει αναγκαστικά μία σκιά και ότι αυτή η σκιά είναι ο Σατανάς; Ναι, το είπαμε και ποτέ δεν θα υποστηρίξουμε το αντίθετο. Αν όμως το σώμα του Θεού δεν είναι πραγματικό, ούτε και η σκιά του θα μπορούσε να είναι πραγματική. Το θειο σώμα δεν είναι παρά ένα φαινόμενο, ένα πέπλο ένα σύννεφο. Ο Ιησούς το έκανε πραγματικό με την πίστη. Ας λατρεύουμε το φως και ας μη δίνουμε πραγματική υπόσταση στη σκιά, εφ' όσον δεν είναι αυτή το αντικείμενο της πίστης μας» (Ε. Levi, Το μέγα απόρρητο, σ. 81). Κατά τον Ε. Levi ο Διάβολος υπάρχει ως παραλογισμός μέσα μας, ενώ ο Θεός είναι η ελεύθερη λογική. Το να επικαλείται κανείς τον παραλογισμό ή το μοιραίο «σημαίνει να επικαλείται το Διάβολο» (Το μέγα απόρρητο, σ. 82-83)· «μέσα στο κεφάλι μας σκοτώνει τη λογική, μέσα στην καρδιά μας δηλητηριάζει την ελευθερία και το κάνει αυτό πάντοτε, αδιάκοπα και ανελέητα, κατ' ανάγκη, γιατί δεν είναι παρά μια τυφλή δύναμη» (Το μέγα απόρρητο, σ. 83). Για τα «τέκνα της χάριτος», δηλαδή για τα τέκνα του Εωσφόρου, δεν υπάρχει νόμος. Ο νόμος δημιουργείται για τους σκλάβους˙ πατέρας του είναι ο Σατανάς. Ο Εωσφόρος δεν υπάκουσε στο νόμο και γι' αυτό το λόγο έγινε νικητής και σωτήρας του κόσμου! «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Θεός θέλησε να ξεχωρίσει τα τέκνα του από τους σκλάβους και τους έδωσε τον νόμο για δοκιμασία. Κι ο νόμος δεν ήταν για τα τέκνα· γιατί τα τέκνα δεν έχουν άλλο νόμο παρά μονάχα την αγάπη» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, Τετράδιο 2, σ. 10). Κατά τον Levi δεν υπάρχει αμαρτία ενώπιον του Θεού, «γιατί το κακό είναι το μηδέν του αγαθού· και το αγαθό υπάρχει. Το κακό δεν υπάρχει παρά μόνο μέσα στην αδαή φαντασία μας, γιατί δεν γνωρίζουμε ότι κάθε τι που μας φαίνεται κακό, είναι ένα καλό που γεννάται με μόχθο... άπ' αυτό το κακό είναι που εξέρχονται, αργότερα, όλα τα αγαθά της ανθρώπινης ζωής» (Η Βίβλος της Ελευθερίας, σ. 16). 4. Το «πέρασμα» Οι δοξασίες του Ε. Levi είναι απάντηση στον ορθολογισμό του ΙΘ' αιώνα. Με τα έργα του προσπαθεί να αναζωπυρώσει την «μαγική επιστήμη», για να προσφέρει την «εναλλακτική λύση» στην απόλυτη απαίτηση του ορθολογισμού, που κατά τον ΙΘ' αιώνα έφθασε στο ύψιστο σημείο του, με την πίστη στην επιστήμη και με τον φιλοσοφικό και πρακτικό υλισμό. Όπως ορθά παρατηρεί ο W. Janzen (σ. 39), στον ΙΘ' αιώνα, οι Εκκλησίες, κατά το πλείστον εμφορούντο από ένα χριστιανισμό ορθολογιστά δομημένο, με πολιτιστικούς κυρίως ρόλους. Δεν είχαν τίποτε να αντιτάξουν στην πίστη στην επιστήμη και στην απολυτοποίηση της τεχνικής. Γι’ αυτό και ο αποκρυφισμός εμφανίστηκε ως η μόνη αντίθετη κίνηση, ως εναλλακτική λύση. Οι απόκρυφες διδασκαλίες γίνονται τώρα «ανακουφισμός», μια ιδεολογία που τραβάει τις μάζες! Το 1875, έτος του θανάτου του Eliphas Levi αποδεικνύεται «σημαδιακό» για την αποκρυφιστική κίνηση. Το έτος αυτό η Helena Patrowna Blavatski ιδρύει μαζί με τον Henry Olcott την «Θεοσοφική Εταιρεία». Το ίδιο έτος γεννήθηκε ο Aleister Crowly, «πατριάρχης» τού σύγχρονου πνευματισμού και πατέρας τού νεο-σατανισμού. Γεννήθηκε ακόμη ο C.G. Jung, που καταπιάστηκε με την ερμηνεία αποκρυφιστικών φαινομένων με βάση την «ψυχολογία τού βάθους». Ένα χρόνο αργότερα (1876) ιδρύεται στην Αγγλία η Society for Psychical Research (Εταιρεία για την Έρευνα των Ψυχικών Φαινομένων). Ήταν μια ένωση διανοουμένων, για την έρευνα παραφυσιολογικών φαινομένων και για την σπουδή τού αποκρυφισμού. Οι αποκρυφιστικές αντιλήψεις τού Ε. Levi και της Θεοσοφίας προετοίμασαν το έδαφος για το «πέρασμα» στο σύγχρονο αποκρυφισμό και νεοσατανισμό.

Aleister Crowley...

Πολλά έχουν ειπωθεί κατά καιρούς για τον Edward Alexander Crowley. Υπήρξε, το δίχως άλλο, αμφιλεγόμενη προσωπικότητα. Το «Θηρίο» άφησε το αποτύπωμά του στην παγκόσμια ιστορία ως ιδρυτής της θρησκείας του Θελήματος και χαρακτηρίσθηκε ως ο «χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο», δημιουργώντας τρόπον τινά έναν αστικό μύθο γύρω από το όνομά του. Ποιος όμως ήταν ο ποιητής Aleister Crowley; Το 1898, σε ηλικία 23 ετών κι ενώ σπούδαζε ήδη λογοτεχνία στο Trinity College, εξέδωσε, μόλις σε εκατό αντίτυπα, την πρώτη του ποιητική συλλογή White Stains, ένα ποιητικό βιβλίο μέσα στο οποίο στρέφει τη λάγνα μέθη του προς πάσα κατεύθυνση (γι' αυτό άλλωστε κι απαγορεύτηκε), χωρίς ωστόσο να εγκαταλείπει τη χαρακτηριστική βικτωριανή ποιητική φόρμα της εποχής του. Εκτοτε υπήρξε πολυγραφότατος˙ γεγονός που απαιτεί την εμβριθέστερη μελέτη του έργου του. Μερικά από τα βιβλία που ακολούθησαν ήταν τα Aceldama: A place to bury strangers in και The Tale of Archais, επίσης το 1898, υπό το όνομα A Gentleman of the University of Cambridge, το Jezebel and other tragic poems (1899) υπό το όνομα Count Vladimir Svareff, καθώς επίσης και τα Alice, an Adultury (1903), Clouds without Water (1909) και The Scented Garden of Abdullah (1910), υπό το όνομα Τhe Rev. C. Verey. Η ανθολόγηση και κριτική του έργου του έχει καταστεί δύσκολη υπόθεση, ειδικά εάν λάβει κανείς υπόψη τη συχνή χρήση ψευδωνύμων και τα περιορισμένου αριθμού αντίτυπα των αυτοεκδιδόμενων βιβλίων του. Θέλοντας να καταρρίψει κάθε μορφή περιορισμού, ο Crowley έσπαγε όλα τα φράγματα της ηθικής, που ήδη από την παιδική ηλικία τον βασάνιζε με τη μορφή του φανατικού χριστιανισμού. Η υπέρβαση λοιπόν των ορίων αποτελούσε την ίδια του τη φαιά ουσία, κάτι που τόσο ως αποκρυφιστής όσο και ως ποιητής εξέφραζε σε όλο του το φάσμα, με μια υπερβολή που ενοχλούσε όλους όσοι αδυνατούσαν να κατανοήσουν την ορμητική αυτήν κραυγή για την κατάκτηση της αμιγούς ελευθερίας. Αυτή η περιφρόνηση προς τον καθωσπρεπισμό της εποχής του και η ακόρεστη δίψα του για ζωή είναι εμφανέστατες στην ποιητική του συλλογή Soul of Osiris-A History (1901). Συνδύαζε με μοναδικό τρόπο τις δυο ιδιότητές του, από τη μια με ποιήματα που αφορούσαν σε αποκρυφιστικές πρακτικές, από την άλλη με τα αποκρυφιστικά του κείμενα να βρίθουν από ποιητικά στοιχεία με επίδραση στο ύφος της γραφής του, η οποία υπήρξε ώριμη εξαρχής, γεμάτη με υπαρξιστικές και θρησκευτικές ανησυχίες, με έκδηλη την ανάγκη για ψυχική απελευθέρωση και ασφαλώς, με έντονο, αν όχι κυρίαρχο, το ερωτικό στοιχείο που ξεπερνούσε κάθε στεγανό. Βέβαια, ο ερωτισμός του Crowley ποτέ δεν υπήρξε ερωτισμός με τη συμβατική έννοια. Εξαιρετικό παράδειγμα αποτελεί το βιβλίο του Snowdrops from a Curate's Garden (1904), το οποίο μπορεί κάλλιστα να συγκαταλεχθεί μεταξύ των πιο προκλητικών έργων της ερωτικής λογοτεχνίας. Ο κουνιάδος του, Gerald Festus Kelly, ήταν το κλειδί για τη γνωριμία του με τον Somerset Maugham, όταν το 1907 ο Crowley ταξιδεψε στο Παρίσι με την πρώτη σύζυγό του Rose Kelly. Εναν χρόνο αργότερα, το 1908, ο Maugham εξέδωσε το μυθιστόρημα The Magician, του οποίου ο κύριος χαρακτήρας, ο μάγος Oliver Haddo, αποτελούσε μια καρικατούρα του Crowley, ενώ επιπλέον, η ιστορία έμοιαζε να αποτυπώνει και τη στροφή της συζύγου του στον αλκοολισμό. Ο Crowley έστειλε τότε στο Vanity Fair μια κριτική για το βιβλίο, με τίτλο "How to Write a Novel! (After W.S.Maugham)", υπογράφοντας ως πραγματικός Oliver Haddo, κατηγορώντας τον συγγραφέα για λογοκλοπή. Αργότερα, το μυθιστόρημα επανεκδόθηκε, με τίτλο A Fragment of Autobiography. Μετά το διαζύγιό του από τη Rose, o Crowley σχετίστηκε με τον ποιητή Victor Neuberg, με τον οποίο γνωριζόταν ήδη από το 1907. Τους δύο άνδρες, εκτός από την ποίηση, τους ένωνε και το ενδιαφέρον για τον αποκρυφισμό. Ο Crowley, καθώς ήταν εντυπωσιασμένος από το ποιητικό έργο του Neuberg, αποφάσισε να του δώσει πρωταγωνιστικό ρόλο στο θεατρικό του έργο Rites of Eleusis, μια παράσταση με μαγικό-θρησκευτικό χαρακτήρα, που έλαβε χώρα τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 1910 στο Caxton Hall του Λονδίνου. Η παράσταση αποσκοπούσε στη δημιουργία θρησκευτικής έκστασης στο κοινό, ώστε να καλλιεργήσει τις «υψηλότερες» ικανότητές του, μα μεγάλο μέρος του Τύπου έκρινε το έργο ως ανήθικο και βλάσφημο. Ο Ουαλός συγγραφέας του φανταστικού Arthur Machen υπήρξε -παραδόξως- επίσης ένας εκ των πολεμίων του Aleister Crowley στον λογοτεχνικό χώρο, ο οποίος, παρά το γεγονός ότι δεν τον είχε γνωρίσει, τον απεχθανόταν, ενώ απεναντίας, εκείνος τον θαύμαζε και πίστευε πως τα έργα του εμπεριείχαν μια «μαγική αλήθεια». Γνωστή είναι επίσης η εχθρική του διάθεση απέναντι στον William Buttler Yeats. Ο Yeats δεν τον εκτιμούσε ως ποιητή, και μάλιστα είχε ασκήσει αρνητική κριτική απέναντι στο έργο του, ενώ ο Crowley τον σατίρισε αλληγορικά στο μυθιστόρημά του Moonchild (1929). Ωστόσο, υπήρξε μια προσωπικότητα στην οποία ήταν πραγματικά προσφιλής: o Fernando Pessoa, με τον οποίο ο Crowley διατήρησε πολύχρονη φιλία. Με την αστρολογία και το σκάκι ως κοινά ενδιαφέροντα, η φιλία τους ξεκίνησε μέσω αλληλογραφίας το 1929 και με τον καιρό εξελίχθηκε, και μάλιστα ο Crowley τον επισκέφθηκε στη Λισαβώνα τον Σεπτέμβριο του 1930. Ο Pessoa, ως δείγμα εκτίμησης προς την ποίηση του Crowley, μετέφρασε στα πορτογαλικά το περίφημο ποίημά του "Hymn to Pan", το οπoίο και εξέδωσε στο λογοτεχνικό περιοδικό Presenca το 1931. Στο ημερολόγιό του, το «Θηρίο» είχε γράψει πως «οι άνθρωποι που διαβάζουν ποίηση είναι -σχεδόν εξ ορισμού- εκ γενετής ηλίθιοι. Ως εκ τούτου, μπορούν να χωνέψουν μόνο τον πατσά. Οι ιδέες των μεγάλων ανδρών φυσικά τους τρομάζουν. Ετσι η ποίηση, αφού πήρε αυτή τη φήμη της αποδυναμωμένης ανοησίας, όλο και λιγότεροι αξιοπρεπείς άνθρωποι τη διαβάζουν. Και ούτω καθεξής»˙ ενίοτε, η σκέψη του αυτή επαληθεύεται. Ισως να ήταν απλά τρελός, ίσως πάλι να ήταν σοφός. Το σίγουρο είναι πως, παρά την απόλυτη εκκεντρικότητά του, υπήρξε ένας άνθρωπος πολύ μπροστά από την εποχή του. Ενας άνδρας που βίωσε εμπειρίες στο έπακρο, τις αφουγκράστηκε και τις ένιωσε μέχρις εσχάτων.

Howard Phillips Lovecraft...

Ο H.P.Lovecraft (20/08/1890 - 15/03/1937) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς ιστοριών τρόμου, στον αιώνα που μας πέρασε. Επηρέασε -και επηρεάζει ακόμα- ένα τεράστιο κύμα ανθρώπων που αποτελούν την «Λαβκραφτική Σχολή» και στόχος τους ήταν και είναι... ο τρόμος, το όνειρο, η φαντασία... Ο Lovecraft υπήρξε επίσης, ένας από τους μεγαλύτερους επιστολογράφους όλων των εποχών (120.000 επιστολές, εκ των οποίων σώζονται μόλις οι 2.000 περίπου), τόσο που οι επιστολές του ως έργο θεωρούνται σημαντικότερες από το συγγραφικό του έργο. Εκτενέστερες πληροφορίες για τον χαρισματικό αυτόν άνθρωπο μπορεί κανείς να βρει στο βιβλίο του Παντελή Γιαννουλάκη «Ταξίδι στη μοναξιά του χρόνου». Ο Lovecraft ήταν δημιουργός και ηγούταν, κατά κάποιο τρόπο, ενός τεράστιου κύκλου από συγγραφείς (βλ. Kleicomolo, Gallomo, kalem club κ.τ.λ.) που μέσα από ανταλλαγές επιστολών επεδίωκαν τη δημιουργία μύθων (η μυθολογία kthulu είναι ίσως από τα σημαντικότερα επιτεύγματά τους) και θρύλων, καθώς και την ανταλλαγή προβληματισμών, απόψεων, ονείρων και πολλών άλλων πραγμάτων που προφανώς δε θα μάθουμε ποτέ. Αν παρακολουθήσει κανείς αυτήν την αλληλογραφική δραστηριότητα καθώς και το βάθος της διάνοιας και της μόρφωσης αυτού του κύκλου, θα καταλάβει ότι τους άρεσε ιδιαίτερα να εφευρίσκουν συνεχώς παράξενα παιχνίδια. Παιχνίδια της φαντασίας, ονειρικούς κόσμους, απερίγραπτες μορφές, ακατονόμαστες φαντασιώσεις, άγνωστες διαστάσεις σε έναν αλλιώτικο χωροχρόνο. Τέτοια στοιχεία ενδεικτικά αναφέρονται στο βιβλίο «Κθούλου»: «Άλλες διαστάσεις - άλλοι πλανήτες - παράλληλοι κόσμοι - χωροχρονικά μυστήρια - απερίγραπτοι και ακατονόμαστοι εξωγήινοι - εξωδιαστατικά όντα - οι τόποι «πέρα από τα άστρα» - ο Αντίκοσμος - ολόκληρη η ιστορία του Δυτικού Αποκρυφισμού - εναλλακτικές κοσμοθεωρίες και μια Μυστική Ιστορία του Κόσμου - οι πλανήτες Άρης, Αφροδίτη και (κυρίως) ο Πλούτωνας (ο «Γιουγκώθ) - ο γαλαξίας της Ανδρομέδας - οι Πλειάδες (και οι «Υάδες») - ο Μπετελγκέζ - ο αστερισμός του Δράκοντα και του Βοώτη, ο Αρκτούρος και ο Ρίγκελ - Δρακονιανοί, Ερπετόμορφοι, Γκρίζοι, Δέρος, κλπ. - η Κούφια Γη, με όλα τα μυστήριά της - οι εναλλακτικές Προιστορίες - αρχαίες απόκρυφες παραδόσεις - παράξενες μυθολογίες διαφόρων λαών - τα νησιά του Ειρηνικού - οι έρημοι - ο βυθός της θάλασσας - Ατλαντίδα και Λεμουρία - Ιμαλάια, όρος Βέρμοντ, όρος Σάστα, Άνδεις, κ.α. - μυστικές βιβλιοθήκες - απαγορευμένα μαγικά βιβλία (Necronomicon, De Vermis Mysteriis, Unausorechlichen Kulten, Πνακωτικά Χειρόγραφα, το βιβλίο των Τζυάν, οι πινακίδες του Ναακάλ, κ.α.) - το Χειρόγραφο Βούνιτς - Κβαντική Φυσική - παράξενα επιστημονικά πειράματα - μεταλλάξεις και τερατογενέσεις - χαμένοι εξερευνητές (Συνταγματάρχης Π.Χ. Φώσετ, Ρ. Αμούνδσεν, Τ. Γουώτερτόουν, κ.α.) - Μάγοι και Αποκρυφιστές (Τζον Ντη, Άλισταιρ Κρόουλυ, Ρότζερ Μπέηκον, κ.α.) - Ανόργανα Όντα και εξωκοσμικοί δαίμονες (Κάρλος Καστανέντα, Κένεθ Γκραντ, κ.α.) - Η Έρπουσα Σκιά (βλ. Γιώργος Μπαλάνος) - Σουμεριακή, Ασσυριακή, Βαβυλωνιακή, Αιγυπτιακή, Ινδουιστική, Αμπορίτζιναλ, Εσκιμώικη, Ινδιάνικη, Ινδονησιακή, Αραβική και Ελληνική Μυθολογία - συγκεκριμένα έργα συγγραφέων του φανταστικού (Μπλάκγουντ, Μάχεν, Τσέημπερς κ.α.) - οι Ιλλουμινάτοι, το Ερμητικό Τάγμα της Χρυσής Αυγής, το Ο.Τ.Ο., το Cult of the Serpent, το Temple of Seth κ.α. [....] και τόσα άλλα πάρα πολλά... Το μεγαλύτερο ψηφιδωτό μυστηρίων που εμφανίστηκε ποτέ στη λογοτεχνία, το οποίο χρειάζεται βιβλιοθήκες ολόκληρες για να περιγραφτεί στην ολότητά του...» Όπως γίνεται κατανοητό, τους άρεσε να παίζουν και να πειραματίζονται με τα πάντα - γνωστά και άγνωστα. Η δημιουργικότητα, η φαντασία και η ευφυία τους οδήγησαν αρκετό κόσμο να ψάχνεται επί χρόνια για το αν όντως είναι πραγματικά κάποια απαγορευμένα βιβλία, όπως π.χ. το Νεκρονομικόν. Δεν έχουν καταλήξει πουθενά ή τουλάχιστον δε θέτουν τα συμπεράσματά τους επί τάπητος. Από τη μεριά μου θα προσπαθήσω να εκθέσω τα δικά μου συμπεράσματα, τα οποία ενδεχομένως να μπορούν να αμφισβητηθούν - μια έρευνα άλλωστε γι’ αυτό τον αχανή κόσμο του μυστηρίου δε μπορεί ποτέ να είναι άρτια και πλήρης... «...Προσπάθησα να βρω κάποιο δρόμο μέσα στο σκοτάδι μου. Αθόρυβα, άρχισα να αλληλογραφώ με μοναχικούς στοχαστές κι ονειροπόλους απ’ όλη τη χώρα. Υπήρχε ένας ερημίτης στους λόφους της Δύσης, ένας σοφός στης ερημιές του Βορρά, ένας μυστικιστής ονειροπόλος κάπου στο Νιού Ήνγκλαντ, απομονωμένος στο Ροντ Άιλαντ [Εκεί ζούσε ο Lovecraft]. Ήταν απ’ αυτόν τον τελευταίο που πληροφορήθηκα για την ύπαρξη αρχαίων βιβλίων που έκρυβαν παράξενες γνώσεις. Ο άνθρωπος αυτός μου ανέφερε επιφυλακτικά για το θρυλικό Νεκρονομικόν και μου έκανε μια δειλή νύξη για το βιβλίο του Έιμπον, που οι φήμες λένε ότι ξεπερνούσε το προηγούμενο σε ανείπωτα βλάσφημη τρέλα. Είχε και ο ίδιος μελετήσει αυτές τις «Βίβλους» του αρχέγονου τρόμου, αλλά ήθελε πάση θυσία να με αποθαρρύνει από το να εμβαθύνω περισσότερο σ’ αυτόν το χώρο....» Εδώ γίνεται μια από τις πρώτες αναφορές στο περίφημο Νεκρονομικόν. Αναφέρθηκε πρώτη φορά και αόριστα στο «The Nameless city», ενώ γίνεται μεγαλύτερη αναφορά στο «The Hound» (Το κυνηγόσκυλο, όπως έχει αποδοθεί στα Ελληνικά...). Συγκεκριμένα, στο κυνηγόσκυλο αναφέρει: «Αν και το φυλαχτό ήταν κάτι τελείως ξένο για όλη την τέχνη και τη λογοτεχνία που οι λογικοί και ισορροπημένοι αναγνώστες γνωρίζουν, εμείς το αναγνωρίσαμε σαν ένα από τα αντικείμενα που υπαινίσσονται μέσα στο απαγορευμένο Νεκρονομικόν, του παράφρονα Άραβα Αμπντούλ Αλχαζρέντ: ήταν εκείνο το τρομακτικό ψυχικό σύμβολο της νεκροφαγικής λατρείας του απρόσιτου οροπεδίου του Λενγκ στην κεντρική Ασία...» Αξίζει, γενικά, να σημειωθεί ότι στον Χαουαρντ άρεσε πολύ να υιοθετεί ξένες προσωπικότητες, με την έννοια του ότι συχνά στις επιστολές του ή στα διηγήματά του άλλαζε το όνομά του, είτε με αναγραμματισμό, είτε υιοθετώντας κάποιο άλλο όνομα φανταστικό (που γι’ αυτόν όμως κάτι σήμαινε). Μην ξεχνάμε ότι του άρεσε πολύ να «παίζει» με τις λέξεις, τα ονόματα και γενικότερα με το μυστήριο. Ο Χάουαρντ Φίλλιπς Lovecraft ήξερε ήδη ανάγνωση στα δυο του χρόνια, έγραφε ποιήματα και μικρές ιστορίες τρόμου στα επτά του, ήξερε αρκετά καλά λατινικά και ελληνικά στα οκτώ του! Ήταν γεννημένος λογοτέχνης... Ξέρουμε από τον ίδιο το Λαβκραφτ ότι το Νεκρονομικόν γράφτηκε από έναν παράφρονα Άραβα, τον Αμπντούλ Αλχαζρέντ από τη Σάνα της Υεμένης. Πόσο, όμως, πιθανό είναι να είχε διαβάσει ο Χάουαρντ το Νεκρονομικόν σε ηλικία πέντε χρονών; «Σαν μωρό, η Σούζυ [η μητέρα του Λαβκραφτ] του διάβαζε τα συνηθισμένα παραμύθια που οι μαμάδες διαβάζουν στα παιδιά. Σύντομα όμως, ο ίδιος διάβαζε ακατάπαυστα. Το πρώτο βιβλίο που διάβασε μόνος του ήταν τα Παραμύθια των Αδερφών Γκριμ (Grim ’s Tales). Στα πέντε του χρόνια έπεσε στα χέρια του μια παιδική έκδοση του Χίλιες και Μια Νύχτες (The Arabian Nights). Αμέσως ερωτεύτηκε τη φαντασμαγορία και τις δόξες του μεσαιωνικού Ισλάμ, και περνούσε ώρες ατέλειωτες παίζοντας τον Άραβα. Ανάγκασε τη μητέρα του να του φτιάξει μια Αραβική γωνία στο δωμάτιό του (με τέντα, αραβουργήματα και μαξιλάρια, αρωματικά δοχεία και γραφικές αραβικές εικόνες), άρχισε να συλλέγει ανατολίτικα αντικείμενα και ανακήρυξε τον εαυτό του μουσουλμάνο. Στα παιχνίδια του αυτά αποκαλούσε τον εαυτό του Αμπντούλ Αλχαζρέντ...» (Παντελής Γιαννουλάκης, Ταξίδι στη μοναξιά του χρόνου - βιογραφία στον H.P.Lovecraft) Αργότερα ο ίδιος, διαβάζοντας την Οδύσσεια(!) ενέργησε αντίστοιχα και για τον ελληνικό πολιτισμό και τη μυθολογία του, παίρνοντας κάποια αρχαία αγαλματίδια και δημιουργώντας μια αντίστοιχη «αρχαία ελληνική γωνία» στο σπίτι του. «Δεν είχα την ευκαιρία να παράγω καινούριο υλικό αυτό το φθινόπωρο, αλλά έχω ταξινομήσει σημειώσεις και συνόψεις για την προετοιμασία κάποιων τρομακτικών ιστοριών. Συγκεκριμένα έχω αντλήσει κάποια δεδομένα για το πασίγνωστο και ακατονόμαστο Νεκρονομικόν», γράφει ο Χάουαρντ σε ένα γράμμα προς τον Κλαρκ Άστον Σμιθ (έναν από τους αλληλογράφους του), στις 27 Νοεμβρίου 1927. Αυτή η αρχική παράγραφος του γράμματος αποτελεί άλλη μια αρχική εκδοχή - μια πρώτη αναφορά στο θρυλικό Νεκρονομικόν... Πριν παραθέσω το δοκίμιο του Χ.Φ.Lovecraft για την ιστορία του Νεκρονομικόν, όπως μας την κάνουν γνωστή μέσα από τις σελίδες του Κθούλου ο Παντελής Γιαννουλάκης και ο Λουκάς Καβακόπουλος (δυστυχώς ή ευτυχώς, από τον «θαυμαστό» Νέο Κόσμο των σύγχρονων Ελλήνων, μόνο αυτοί οι δύο και ο Γιώργος Μπαλάνος -απ’ όσο μπορώ να γνωρίζω τουλάχιστον- έχουν ασχοληθεί με το έργο του Lovecraft), αξίζει να σημειώσω ότι ο αρχικός τίτλος του Νεκρονομικόν είναι Al Azif. Azif είναι η λέξη που χρησιμοποιούσαν οι Άραβες για να περιγράψουν το νυχτερινό ήχο των εντόμων, που, για τους ίδιους υποτίθεται πως είναι το ουρλιαχτό των δαιμόνων... ....«Συντέθηκε από τον Αμπντούλ Αλχαζρέντ, έναν τρελό ποιητή από τη Σανα της Υεμένης, που λέγεται ότι μεγαλούργησε κατά την περίοδο των Ομμιάδων Χαλιφών, γύρω στο 700 μ.Χ. Επισκεύτηκε τα ερείπια της Βαβυλώνας και της μυστικής υπόγειας Μεμφιδος και έζησε δέκα χρόνια μόνος στη μεγάλη νότια έρημο της Αραβίας -τη Ρόμπα Ελ Χαλίγιεχ ή «κενό διάστημα» των αρχαίων - και τη Ντάχνα ή «Βαθυκόκκινη» έρημο των μοντέρνων Αράβων, που θεωρείται ότι κατοικείται από προστατευτικά στοιχειακά και τέρατα του θανάτου. Γι’ αυτήν την έρημο έχουν ειπωθεί πολλά περίεργα και απίστευτα θαύματα από εκείνους που καυχούνται πως την έχουν διασχίσει. Στο τέλος της ζωής του, ο Αλχαζρέντ κατοικούσε στη Δαμασκό, όπου γράφτηκε το Νεκρονομικόν. Πολλά φοβερά αντικρουόμενα πράγματα ακούστηκαν για το θάνατο ή την εξαφάνισή του (το 738 μ.Χ.). Από τον Ιμπν Χαλικάν (βιογράφο του 12ου αιώνα) για παράδειγμα, αναφέρεται ότι αρπάχτηκε μέρα-μεσημέρι από ένα αόρατο τέρας που τον καταβρόχθισε με φρικαλέο τρόπο μπροστά σ’ ένα μεγάλο αριθμό παγωμένων από το φόβο μαρτύρων. Πολλά λέγονται για την τρέλα του. Ισχυριζόταν ότι είχε βρεθεί στο παραμυθένιο Ιρέμ ή Πόλη των Κιόνων και ότι είχε βρεί κάτω από τα ερείπια μιας συγκεκριμένης ανώνυμης πόλης τα συγκλονιστικά χρονικά και τα μυστικά μιας φυλής παλαιότερης από την ανθρωπότητα. Δεν ήταν παρά ένας συνηθισμένος μουσουλμάνος που λάτρευε τις άγνωστες οντότητες που αποκαλούσε Γιογκ-Σοθώθ και Κθούλου [αυτό πρέπει να είναι ένα ειρωνικό σχόλιο, Λ.Κ.] Το 950 μ.Χ. το Αλ Αζίφ, που είχε επιτύχει να γίνει γνωστό, αν και κυκλοφορούσε μόνο κρυφά μεταξύ των φιλοσόφων της εποχής, μεταφράστηκε στα Ελληνικά από τον Θεόδωρο Φιλέτα εκ Κωνσταντινουπόλεως με τον τίτλο Νεκρονομικόν. Για έναν ολόκληρο αιώνα υποκινούσε αποκρουστικούς πειραματισμούς, μέχρι που αποσύρθηκε και κάηκε από τον πατριάρχη Μιχαήλ. Μετά απ’αυτό παρουσιάζεται μόνο φευγαλέα, αλλά ο Ολάους Βόρμιους έκανε αργότερα στη Μεσαιωνική Εποχή (1228), τη λατινική μετάφραση και το λατινικό κείμενο τυπώθηκε δύο φορές, μία σε γραφή black-letter (προφανώς στα Γερμανικά) και μια φορά τον 15ο αιώνα (πιθανότατα στα Ισπανικά). Και οι δύο εκδόσεις είναι χωρίς αναγνωριστικά σημάδια και τοποθετούνται χρονικά και τοπικά μόνο από τα εσωτερικά τυπογραφικά τους στοιχεία. Η εργασία (και στις δυο γλώσσες) απαγορεύτηκε από τον Πάπα Γρηγόριο τον 4ο το 1232, αμέσως μετά τη λατινική μετάφραση, που προκάλεσε σάλο. Το αραβικό πρωτότυπο είχε χαθεί πολύ νωρίς, την εποχή του Βόρμιους, όπως ενδείκνυται στην προκαταρκτική του σημείωση, και δεν αναφέρθηκε εμφάνιση του ελληνικού αντιτύπου (το οποίο είχε τυπωθεί στην Ιταλία το 1500 και το 1550) από την εποχή της πυρκαγιάς μιας συγκεκριμένης προσωπικής βιβλιοθήκης του Salem το 1692. Μια μετάφραση που έγινε από το δρ. Ντη δεν τυπώθηκε ποτέ και σώθηκαν από το αρχικό χειρόγραφο μόνο αποσπάσματά του. Από τα λατινικά κείμενα που υπάρχουν ακόμη, είναι γνωστό πως ένα αντίγραφο του 15ου αιώνα, βρίσκεται κλειδωμένο στο Βρετανικό Μουσείο και ένα άλλο (του 17ου αιώνα), στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Παρισιού. Μια έκδοση του 17ου αιώνα είναι στη Βιβλιοθήκη Γουάιντενερ του Χάρβαρντ και στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Μισκατόνικ στο Άρκαμ. Επίσης ένα αντίτυπο βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες. Πιθανόν να υπάρχουν πολυάριθμα κρυμμένα αντίτυπα και φημολογείται πως ένα απ’ αυτά (του 15ου αιώνα) αποτελεί μέρος της συλλογής ενός διάσημου Αμερικανού εκατομμυριούχου. Μια πιο αβέβαιη φήμη αποδίδει τη διάσωση ενός ελληνικού κειμένου του 16ου αιώνα στην οικογένεια Πίκμαν του Σάλεμ. Αλλά παρότι διασώθηκε, χάθηκε τελικά μαζί με τον καλλιτέχνη Ρ.Ο. Πίκμαν, ο οποίος εξαφανίστηκε στις αρχές του 1926. Το Βιβλίο αποσύρθηκε αστραπιαία από τις αρχές των περισσοτέρων χωρών και από όλους τους κλάδους των οργανωμένων Εκκλησιών. Η ανάγνωσή του έχει τρομερές συνέπειες. Λέγεται, ότι από φήμες γι’ αυτό το βιβλίο (το οποίο γνώριζαν σχετικά λίγοι από το ευρύ κοινό), εμπνεύστηκε ο R.W. Chambers την ιδέα για τη νουβέλα του Ο Βασιλιάς με τα Κίτρινα (The King In Yellow).».... Άλλες πιθανές εκδοχές ή τοποθεσίες του Νεκρονομικόν, σύμφωνα με τα όσα έχει αναφέρει ο Lovecraft κατά καιρούς είναι: ένα αραβικό αντίγραφο σε μια «αποκηρυγμένη» περιοχή της Κίνας, ένα αντίγραφο σε γοτθικούς χαρακτήρες στη βιβλιοθήκη του Βατικανού και ένα αντίγραφο σε προσωπική συλλογή στο Κάιρο. Ποικίλα είναι τα συμπεράσματα που απορρέουν από αυτήν τη νύξη του Lovecraft για το θρυλικό αυτό βιβλίο, ενώ γίνεται λόγος και για το έργο του Chambers το οποίο θεωρούνταν κι αυτό απαγορευμένο για κάποιο διάστημα. Μελετώντας πάντως το παραπάνω κείμενο μπορούμε να σχολιάσουμε κάποια σημεία του, πάντα με την βοήθεια των ανθρώπων που το έψαξαν, το βρήκαν και το εξέδωσαν: ~ «Ένας τρελός ποιητής από τη Σάνα, στην Υεμένη»: Σάνα ήταν όντως η πρωτεύουσα της Υεμένης. ~ «Λέγεται από τον Ιμπν Χαλικάν (βιογραφία του 12ου αιώνα)»: Το βιογραφικό Λεξικό του Χαλικάν υπάρχει πραγματικά, αν και δεν αναφέρει τον Αμπντούλ Αλχαζρέντ. ~ «Ισχυριζόταν ότι έχει δει την παραμυθένια Ιρέμ ή Πόλη των Κιόνων»: η Ιρέμ ή Ίραμ είναι μια πόλη που αναφέρεται στο Κοράνι και στις αραβικές Χίλιες και Μια Νύχτες. Η πραγματική τοποθεσία της πόλης ανακαλύφθηκε λίγα χρόνια πριν. ~ «Μια μετάφραση που έγινε από τον Τζον Ντη δεν τυπώθηκε ποτέ..»: ο Τζον Ντη ήταν ένας λόγιος και μάγος που έζησε για ένα χρονικό διάστημα στην αυλή της Ελισάβετ Α΄. Το μεγαλύτερο μέρος της μαγικής του έρευνας ήταν αφιερωμένο στους αγγέλους. Θα ξαφνιαζόταν πολύ αν μάθαινε ότι ένα από τα σκοτεινότερα μαγικά βιβλία σε όλη τη βιβλιογραφία, είχε αποδοθεί σ’ αυτόν, αν και οι σκοτεινές αναφορές στο Κορονζόν το «Φύλακα της Πύλης» και σε ορισμένες, σχεδόν δαιμονικές, αγγελικές οντότητες μοιάζουν να συμπληρώνονται από τη Μυθολογία Κθούλου. ~ «Το Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες»: είναι μια ασυνήθιστη επιλογή εκ μέρους του Lovecraft. Γίνεται πιο περίεργη, αν σκεφτούμε πως διευθυντής του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες μεταγενέστερα είναι ο Χ.Λ. Μπόρχες, ο οποίος φαίνεται να ασχολείται με τα ίδια φιλοσοφικά προβλήματα που ο Lovecraft διατύπωσε και μοιάζει πραγματικά με ήρωα των διηγημάτων του. Ίσως αυτό σημαίνει πως στα ράφια της βιβλιοθήκης αυτής, κρύβονται ορισμένα «ιδιαίτερα» βιβλία. ~ «Λέγεται ότι από φήμες γι’ αυτό το βιβλίο (το οποίο ήταν γνωστό σε σχετικά λίγους από το ευρύ κοινό) εμπνεύστηκε ο R.W. Chambers τη νουβέλα του Ο Βασιλιάς με τα Κίτρινα»: Ο Βασιλιάς με τα Κίτρινα του Robert Chambers αναγνωρίζεται σαν κλασσικό αριστούργημα της λογοτεχνίας τρόμου, κυρίως εξαιτίας της αναφοράς του από τον Lovecraft. Μερικοί το αναποδογύρισαν και ισχυρίστηκαν ότι το Νεκρονομικόν ήταν εμπνευσμένο από το Βασιλιά στα Κίτρινα, αλλά ο Χ.Φ. Lovecraft διάβασε Chambers μόνο το 1926, πολύ μετά αφ’ ότου είχε “επινοήσει” το Νεκρονομικόν. Άλλα βιβλία που, σύμφωνα με τις ιστορίες Χάουαρντ, έχουν αναγορευτεί σε απαγορευμένα είναι: το δαιμονικό βιβλίο του Έιμπον, το σκοτεινό Cultes De Ghouls, De Vermis Mysteriis (με την περίφημη επίκληση στο κεφάλαιο περί υπηρετικών δαιμόνων (familiars): ‘Tibi Magnum Innominandum, signa stellarum nigrarum et bufaniformis Saboquae sigillum…’, τα πνακωτικά χειρόγραφα, το Πρινν, το Φον Γιουνζτ, το βιβλίο του Τζυάν κ.α. Το πλέον γνωστό απόσπασμα που «σώζεται» από το Νεκρονομικόν, είναι το περίφημο: “ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΕΚΡΟ αυτό που αιώνια μπορεί να ακινητεί, και με το πέρασμα παράξενων αιώνων ακόμη κι ο θάνατος μπορεί να πεθάνει...» Αδιαμφισβήτητα, η γραμμή μεταξύ φαντασίας και πραγματικότητας στον κύκλο του Lovecraft είναι αρκετά λεπτή και ο εκάστοτε «αναζητητής του Μυστηρίου» θα πρέπει να ψάξει πολύ προκειμένου να διασταυρώσει οποιαδήποτε πληροφορία δίνεται σαν στοιχείο ύπαρξης για κάθε... ισχυρισμό του Lovecraft. Φυσικά, θα ήταν λάθος να κοιτάξουμε ορθολογιστικά, σε στενά πλαίσια και με κριτική στάση τα έργα και τα όνειρα του Λαβκραφτικού κύκλου (παρόλο που ορισμένες φορές κι ο ίδιος ο Lovecraft υιοθετεί τέτοια στάση), καθώς έτσι θα χανόταν ολόκληρη η μαγεία του μυστηρίου, του παραδόξου και του ανατρεπτικού στοιχείου του παραφυσικού και μεταφυσικού. Αυτό το άρθρο, όσο και να συμπληρωθεί με άλλα αποσπάσματα και σχολιασμούς, δε πρόκειται να θεωρηθεί ποτέ αυτοτελές. Ποιός είπε όμως πως μπορεί κανείς να εξαντλήσει κάποιο θέμα που πραγματεύεται όνειρα και γενικότερα όλη τη γκάμα θεματολογίας της Λαβκραφτικής σχολής; Αυτό είναι αδύνατον. Η Μυθολογία Κθούλου, για παράδειγμα, ακόμη επεκτείνεται και απλώνεται σε ευρύτερους λογοτεχνικούς κύκλους, παρόλο που έχουν περάσει τόσα χρόνια από την «ανακάλυψή» της. Εν τέλει, αποτελεί κοινό μυστικό ότι ο κόσμος του Lovecraft δεν έχει εξερευνηθεί ούτε στο ελάχιστο, ακόμη κι αν όσα έχουν γραφτεί μέχρι στιγμής γι’ αυτόν, συμπεριλαμβανομένων και των σχολιασμών και των ερευνών, μπορούν να γεμίσουν χιλιάδες βιβλιοθήκες. Καλώς ήρθατε στον αχανή κόσμο του Howard Phillips Lovecraft ...

John Ronald Reuel Tolkien...

ΟΤζων Ρόλαντ Ρούελ Τόλκιν γεννήθηκε στο Μπλουμφοντέιν της Νότιας Αφρικής στις 3 Ιανουαρίου 1892 και ήταν ο πρώτος γιος του Άρθουρ Τόλκιν και της Μέιμπελ Σάφιλντ. Δυο χρόνια μετά γεννιέται ο αδελφός του, Χίλαρυ. Το κλίμα της Αφρικής ήταν βαρύ για την Μέιμπελ, έτσι τρία χρόνια αργότερα επιστρέφει στην Αγγλία με τους δυο μικρούς γιούς της. Ο πατέρας δεν προλαβαίνει να τους ακολουθήσει. Τον Φεβρουάριο του 1896 πεθαίνει ξαφνικά. Η οικογένεια εγκαθίσταται αρχικά στο μικρό χωριό Σάρεχοουλ, έξω από το Μπέρμιγχαμ. Η πρώτη παιδική ηλικία του μικρού Τζων περνά ευτυχισμένα στις εξοχές του Γουόργικσάιρ. Η τραγωδία, όμως, δεν αργεί να ξαναχτυπήσει. Το 1904, είναι μόλις 12 ετών, όταν η μητέρα του πεθαίνει από διαβήτη. Την κηδεμονία των μικρών αδελφών αναλαμβάνει ο πνευματικός της μητέρας τους, Καθολικός ιερέας Φράνσις Μόργκαν. Στο εξής ζουν με κάποιες ηλικιωμένες θείες και σε οικοτροφεία. Η διαφορά ανάμεσα στη ανέμελη παιδική ζωή στην εξοχή και την ταλαιπωρημένη εφηβεία στο βιομηχανικό κέντρο της πόλης σφράγισε τον Τόλκιν και είναι προφανής σε όλο το συγγραφικό του έργο. Η πορεία του για ανώτερη ακαδημαϊκή μόρφωση ξεκινά το 1910-11 στο σχολείο Κινγκ Έντουαρτ στο Μπέρμιγχαμ, όπου διαπρέπει στις γλώσσες. Διδάσκεται Λατινικά, Ελληνικά, Αγγλο-σαξωνικά, Μέσα Αγγλικά και συμβάλει με έξι εργασίες στην Επετηρίδα του σχολείου. Το 1911 γίνεται δεκτός στο κολλέγιο Έξετερ της Οξφόρδης, όπου μελετά τους κλασσικούς, Παλαιά Αγγλικά, τευτονικές γλώσσες, Ουαλικά και Φινλανδικά. Γρήγορα διαφαίνεται η κλίση του για την φιλολογία και αρχίζει να δημιουργεί τις δικές του γλώσσες. Παίρνει το πτυχίο του το 1915 και αμέσως κατατάσσεται στο στρατό, στους Τυφεκιοφόρους του Λάνγκασαιρ. Λίγο πριν φύγει για τα μέτωπα της Γαλλίας παντρεύεται την μοναδική αγάπη της ζωής και παντοτινή μούσα του, Ήντιθ Μπρατ. Ο λόχος του στέλνεται στο Δυτικό Μέτωπο και παίρνει μέρος στη φονική Μάχη του Σωμ. Σχεδόν όλοι οι φίλοι του σκοτώνονται. Ο Τόλκιν αρρωσταίνει με τυφοειδή πυρετό και επιστρέφει στην Αγγλία για θεραπεία. Στα χαρακώματα έχει ήδη ξεκινήσει τη δημιουργία της Μέση-γης, γράφοντας ένα μικρό διήγημα με τίτλο «Η Πτώση της Γκόντολιν». Μετά την αποστράτευση του προσλαμβάνεται ως λεξικογράφος για το Oxford English Dictionary. Αρχίζει να δουλεύει σοβαρά πάνω στη δημιουργία των γλωσσών που είχε φανταστεί ότι μιλούσαν τα Ξωτικά και τις βασίζει στα Φινλανδικά και τα Ουαλικά. Παράλληλα αρχίζει να γράφει τα “Lost Tales”, ιστορίες με Ξωτικά, Ανθρώπους και άλλα πλάσματα, ώστε να δώσει πολιτισμικό υπόβαθρο στις γλώσσες αυτές. Το 1920 διορίζεται καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λιντς, όπου συνεργάζεται με τον Ε.Β. Γκόρντον στη περίφημη έκδοση του « Ο Σερ Γκαγουέιν και ο Πράσινος Ιππότης». Συμβάλει επίσης με γραπτά του σε πολλά έντυπα της εποχής, όπως τα περιοδικό «Γκρίφον», «Μικρόκοσμος» και «Ποίηση του Γιορκσάιρ». Το 1925 παίρνει την θέση του διδάκτορα Αγγλο-σαξωνικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Παραμένει εκεί για 30 χρόνια, μέχρι την συνταξιοδότηση του το 1955. Οι επιστημονικές του δημοσιεύσεις δεν είναι πολλές, είναι όμως εξαιρετικά υψηλού επιπέδου. Σημαντικότερη όλων είναι ίσως η διάλεξη του με θέμα “Beowulf, the Monsters and the Critics”. Στην Οξφόρδη γίνεται ιδρυτικό μέλος μιας παρέας με κοινά ενδιαφέροντα, που ονομάστηκαν “The Inklings”. Οι καλοί φίλοι συναντιόταν τακτικά για ποτό, συζήτηση και αναγνώσεις των υπό συγγραφή έργων τους. Μέλος της συγγραφικής παρέας είναι και ο μετέπειτα επίσης γνωστός συγγραφέας C. S. Lewis και μεταξύ τους αναπτύσσεται μια πολύ στενή φιλία. Εκείνη την περίοδο συνέβη αυτό, που έμελε να είναι το πιο καθοριστικό γεγονός της ζωής του. Διορθώνοντας διαγωνίσματα, ο καθηγητής, χωρίς να το συνειδητοποιήσει, γράφει σε μια λευκή κόλα: «Σε μια τρύπα στο χώμα ζούσε ένας Χόμπιτ». Θέλοντας να εξηγήσει στον εαυτό του τι είναι ένας Χόμπιτ, αρχίζει να γράφει μιαν ιστορία, που έμελλε να γίνει άμεσα κλασσική. Αρχικά την είπε σαν παραμύθι στα παιδιά του, μετά την διάβασε στους φίλους του και το 1936 ο Λούις την έστειλε στον εκδοτικό οίκο Allen & Unwin. Εκδόθηκε με μεγάλη επιτυχία το 1937. Η επιτυχία του «Χόμπιτ», κάνει τους εκδότες να ζητήσουν από τον καθηγητή μια συνέχεια. Στο «Χόμπιτ» είχαν ήδη γίνει κάποιες συγκαλυμμένες αναφορές στον κόσμο της Μέσης-γης. Τώρα του δίνετε η ευκαιρία να αξιοποιήσει πολλά κομμάτια από τα “Lost Tales” , που πλέον ονομάζει “The Silmarillion”. Δίνει τόση σημασία στην παραμικρή λεπτομέρεια, που η συγγραφή του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» διαρκεί σχεδόν 17 χρόνια. Τελικά εκδίδεται τμηματικά, σε τρείς τόμους, το 1954 και 1955. Γίνεται δεκτό με μεγάλη θέρμη από το αναγνωστικό κοινό, αλλά διχάζει τους κριτικούς. Η μεγάλη δημοτικότητα του βιβλίου έρχεται αργότερα, με την έκδοση του σε μορφή paperback στις αρχές τις δεκαετίας του ’60. Σχεδόν 60 χρόνια μετά, το έπος του καθηγητή Τόλκιν έχει πουλήσει πάνω από 100 εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 25 γλώσσες. Ο Τζ.Ρ.Ρ. Τόλκιν πέθανε σε ηλικία 81 ετών, στις 2 Σεπτεμβρίου 1973. Αλλά αυτό δεν σήμανε και το τέλος της Μέσης-γης. Ο γιος του Κρίστοφερ συνέχισε το έργο του, συγκεντρώνοντας και ταξινομώντας τα κείμενα του πατέρα του. Το «Σιλμαρίλιον» εκδίδεται το 1977. Έκτοτε έχουν εκδοθεί αρκετά ακόμα έργα του καθηγητή. Η τεράστια επιτυχία του έργου του έδωσε το έναυσμα σε πολλούς συγγραφείς να ασχοληθούν με την επική φαντασία. Συνεπώς, όλοι οι υπέροχοι φανταστικοί κόσμοι που γνωρίζουμε σήμερα , όλοι οι ήρωες που έχουμε αγαπήσει, είναι δική του κληρονομιά.

Absinthe(Αψέντι):Η Πράσινη Νεράϊδα Στο Ποτήρι Σου...

Το αψέντι είναι ένα ποτό που η φήμη του πήρε μυθικές διαστάσεις, κυρίως λόγω της “απαγορευμένης” φύσης του, αλλά και των αναφορών ότι προκαλεί παραισθήσεις. Στην πραγματικότητα το αψέντι έχει ως κύρια συστατικά το γλυκάνισο, αψιθιά, μάραθο και την αλκοόλη. Έχει χαρακτηριστικό άρωμα και η περιεκτικότητα σε οινόπνευμα κυμαίνεται μεταξύ 45-80 βαθμούς. Η σύστασή του μοιάζει αρκετά με αυτή του ούζου, αλλά το αψέντι αποκτά το πράσινο χαρακτηριστικό του χρώμα από την χλωροφύλλη των βοτάνων που περιέχονται. Η αψιθιά ως φυτό είχε κατά την αρχαιότητα πολλές χρήσεις, κυρίως για την τόνωση του οργανισμού και για θεραπευτικούς σκοπούς. Το 1792 το αψέντι έκανε την εμφάνισή του ως ελιξήριο και το 1805 η συνταγή του ήταν τόσο πετυχημένη όπου άνοιξε και αποστακτήριο στην Γαλλία. Μάλιστα το 1840 Γάλλοι στρατιώτες το αναζητούσαν παντού, καθώς ήταν το επίσημο φάρμακο εναντίον της ελεονοσίας που εκείνη την εποχή ήταν μάστιγα. Με αυτόν τον παράδοξο τρόπο, το αψέντι μετατράπηκε από φαρμακευτικό “ματζούνι” σε ποτό που το απολάμβαναν ακόμη και αριστοκράτες! Αργότερα ποινικοποιήθηκε με την δικαιολογία των ψυχοενεργών συνεπειών από την κατανάλωσή του. Αυτή η “απαγόρευση” και το γεγονός ότι ήταν αγαπητό σε καλλιτέχνες όπως ο Baudelaire αποτέλεσαν την καλύτερη διαφήμιση και για όσους δεν το ήξεραν. Ακόμη και η διαδικασία προετοιμασίας του ποτού είχε τελετουργικό, σχεδόν θρησκευτικό χαρακτήρα. Πολλοί καλλιτέχνες ανέφεραν πως βρέθηκαν σε καταστάσεις οραμάτων μετά την κατανάλωσή του και δεν ήθελε και πολύ για να θεωρηθεί ποτό συνώνυμο της ηθικής κατάπτωσης. Μάλιστα οι φήμες είχαν ξεφύγει τόσο που το αψέντι θεωρήθηκε ακόμη και αιτία τρέλας! Έτσι απαγορεύτηκε η κυκλοφορία του, αλλά ακριβώς αυτή η απαγόρευση, όπως και σε άλλα θέματα, έγινε αιτία μεγαλύτερης ζήτησης, ακόμη και στην μαύρη αγορά. Βέβαια η υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ, η μεγαλύτερη που μπορείς να συναντήσεις είναι λογικό να σε…πειράξει αν πιεις παραπάνω απ’ όσο αντέχεις. Απλά η ουσία που περιέχει το αψέντι μπορεί να προκαλέσει την αντίθετη επίδραση που έχει ένα ηρεμιστικό. Βέβαια ένας λόγος που οι καλλιτέχνες αλλά και άλλοι άνθρωποι εκείνης της εποχής υποστήριζαν πως είχαν παραισθήσεις ήταν ότι εκτός από την παθολογική ροπή που είχαν προς το αλκοόλ, αρκετοί ήταν και φορείς αφροδίσιων νοσημάτων. Ειδικά η σύφιλη-που σε προχωρημένα στάδια προκαλεί ψευδαισθήσεις-ήταν αναμενόμενη κατάληξη για όποιον έκανε ελεύθερο σεξ και σύχναζε σε πορνεία και καμπαρέ. Είναι ανακριβής η φήμη που καλλιεργήθηκε για το ποτό με το σμαραγδί χρώμα. Δεν ισχύουν οι υπερβολές που υιοθέτησαν ηλίθιοι και τις διατήρησαν ως σήμερα. Το αψέντι είναι ένα ποτό με μεγάλη και ρομαντική, κατά κάποιο τρόπο, ιστορία κι αυτό αρκεί για να το ψάχνουν όλοι ως τον απαγορευμένο καρπό. Ο παραδοσιακός τρόπος για να προετοιμάσεις ένα ποτήρι αψέντι, είναι να βάλεις μια δόση του ποτού σε ποτήρι, μετά να τοποθετήσεις έναν κύβο ζάχαρης σ’ ένα κουταλάκι για αψέντι (που να στηρίζεται πάνω στο ποτήρι) και να ρίξεις από πάνω νερό μέχρι να λιώσει η ζάχαρη και να πέσει μέσα στο ποτήρι. Ένας ακόμη τρόπος είναι πάνω στο κουταλάκι να τοποθετήσεις τον κύβο ζάχαρης, να τον περιλούσεις με αψέντι και μετά να την ανάψεις με φωτιά ώσπου να καραμελώσει. Την καμένη ζάχαρη την ρίχνεις στο ποτήρι και προσθέτεις λίγο νερό. Οι Έλληνες το ανακαλύψαμε αργά. Γεμίστε τα ποτήρια λοιπόν κι απολαύστε ένα ιδιαίτερο ποτό, που αγάπησαν παρακμιακοί περιπλανώμενοι, καταραμένοι ποιητές ως και η γαλλική αριστοκρατία.

Εγω δεν ειμαι ποιητης...

Εγω δεν ειμαι ποιητης! Ενας ελεεινος κ τρισαθλιος καταραμενος στιχος ειμαι κ τιποτ'αλλο... Βγαλμενος μεσ'απο'κεινα τ'αποκρυφα βιβλια των ξορκισμενων ονειρευτων! Διπλωματα εγω δεν εχω παρει, μητε βιβλια διαβασα πολλα... Στις ακρες των δακτυλων μου, μια πενα καταληγει. Παλια κ σκουριασμενη... Θαρρω πως ξερναει ακομα εκεινο το πηχτο κ μαυρο της κατραμι! Σ'ενα χαρτι, Φαιο χαρτι, γραμματα ζωγραφιζω. Λεξεις σας φτιαχνω νοητες, πλασμενες με το νου μου... Αλλες τους ειν'χρωματιστες, αλλες τους παλι μαυρες, αλλες λευκες, αλλες κενες κ αλλες διχως αρχη κ τελος! Αυτες ειναι οι λεξεις μου... Ειν'οι δικες μου οι λεξεις! Κομματια απο τα σπλαχνα μου, μεριδια της ψυχης μου... Βιτρινες δεν στολισα μ'αυτες, ουτε γιαλιστερες σελιδες! Σ'αυτες τους πρεπουν μοναχα, χαρτια αφορισμενα! Χαρτια βαμμενα βρωμιικα, ωχρα, αλικα ή γκριζα... Εκει μοναχα ζουν οι λεξεις μου! Εκει... Αλλιως αλλου πεθαινουν!

Εμενα...

Εμενα δεν με γεννησε μητερα, μητε πατερας μου χαρησε στοργη... Εμενα ο σπορος μου ηταν μαυρη πετρα, κ η μητρα που με ξερασε, στειρα κ ορφανη! Κ το παιδι μεγαλωνε, αλλα παιδι δεν εγινε ποτε... Ενα πραμα αλλοκοτο, ενα ξωτικο ηταν, ενα κραμα απο χιλιες μικρες πληγες! Ολος ο πονος του κοσμου πανω του... Μια ψυχη απ'το πουθενα!

Ευλογία του Βιβλίου των Σκιών...

Πρόσεξε τα λόγια των Μαγισσών, Καλούν το Όλο, μια άβυσσο για να διαβούμε, Γεφυρώνουν τις απέραντες πραγματικότητες. Όσο δε βλάπτεις κάποιον, κάνε όπως σε ευχαριστεί. Στοιχεία, προστατέψτε και φυλάξτε αυτό το βιβλίο, από περιπλανώμενα μάτια και περιέργειας κοίταγμα Και γεμίστε το με τη δική σας αρχαία δύναμη, Αυτήν την σωστή και πρόθυμη ώρα. Δυνάμεις του Βορά, της Γης από κάτω, Βοηθήστε με να ζω, να μαθαίνω, να αναπτύσσομαι. Δώστε την δύναμη και την σταθερότητά σας, Να εξασκώ την Τέχνη και να είμαι ελεύθερος με αγάπη. Δυνάμεις της Ανατολής, ο Άνεμος, ο Ουρανός, Προσέχετε αυτές τις σελίδες με τα δικά σας μάτια. Τη σοφία και τη γνώση σας, γι' αυτές ζητάω. Ώστε αυτό το βιβλίο να είναι άξιο για την Τέχνη και το έργο της. Δυνάμεις του Νότου, Φωτιά και η Εστία, Βοηθήστε αυτές τις Σκιές να αποδείξουν την αξία τους. Εμποτίστε τες με τη Θεραπεία και το Πάθος σας, Ώστε μόνο καλό να έρχεται από την εργασία που πλάθεται. Δυνάμεις της Δύσης, το Νερό και η Θάλασσα, Αλλαγή και ανάπτυξη χαρίζετε εσείς. Ευλογείστε αυτές τις σελίδες με όλα όσα ξέρετε, που οι κατάλληλοι αναγνώστες μπορούν να μάθουν και να αναπτυχθούν. Το απαίδευτο μάτι ας δει, Λόγια σύγχυσης και σοφιστείες. Καθοδηγήστε τους μακριά από αυτές τις ιερές σελίδες, Και ευλογείστε το πέρασμά τους στους αιώνες. Με ελεύθερη θέληση για όλους, και βλάβη σε κανέναν, Όπως έχω θελήσει, τώρα γίνεται. Έτσι ας γίνει!

Εωσφόρος,Ο Εκπεσών Άγγελος του Κακού...

“Πως εξέπεσεν εκ του ουρανού ο εωσφόρος, ο πρωι ανατέλλων; Συνετρίβη εις την γην ο αποστέλλων προς πάντα τα έθνη. Συ δε είπες εν τη διανοία σου: εις τον ουρανόν αναβήσομαι, επάνω των αστέρων του ουρανού θήσω τον θρόνον μου, καθιω εν όρει υψηλω, επί τα όρη τα υψηλά τα προς Βορράν, αναβήσομαι επάνω των νεφών, έσομαι όμοιος τω Υψίστω…” Ησαϊας ΙΔ, 12 – 15 Στις παραπάνω λιγοστές φράσεις συνοψίζεται μια από τις παραδόσεις που έμελλε να είναι από τις διασημότερες, όσο και από τις πλέον αμφιλεγόμενες του Χριστιανισμού: Η διήγηση της Πτώσης των Αγγέλων και του Αρχηγού αυτών, του αποκαλούμενου ως Σατανά, Διαβόλου, Εωσφόρου και με δεκάδες άλλα ονόματα γνωστού ως τον πρώτου, μέγιστου αλλά και έσχατου εχθρoύ της ανθρωπότητας, εκείνου που έχει αφιερώσει την ύπαρξή του ολόκληρη στην παρεμπόδιση της εξέλιξης του ανθρώπου και της επιστροφής αυτού σε εκείνο που ονομάζεται “Βασιλεία των Ουρανών”. Στα άρθρα που θα ακολουθήσουν θα επιχειρήσουμε μια μελέτη της “προσωπικότητας” του Σατανά, στο βαθμό που επιτρέπεται και κύρια, αν και όχι μοναδική, πηγή ενημέρωσής μας θα είναι τα κείμενα της χριστιανικής παράδοσης που μας πληροφορούν για τον πρώτο μεγάλο αποστάτη. Οι Άγγελοι και η Πτώση τους Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, σε κάποια άγνωστη εποχή πριν τη δημιουργία της ορατής κτίσης, ο Θεός δημιούργησε και την αόρατη, έναν τεράστιο δηλαδή αριθμό Αγγέλων, η κτίση των οποίων δεν αναφέρεται στη Γένεση. Τα πνεύματα αυτά ονομάστηκαν “Άγγελοι” από την ελληνική λέξη “αγγελιοφόρος” και θεωρήθηκε πως εκτελούν το Θεϊκό Θέλημα, για αυτό και απεικονίστηκαν με φτερά. Έχουμε αναφερθεί αναλυτικά στους Αγγέλους σε άλλα άρθρα, οπότε εδώ δεν θα σταθούμε περισσότερο στη φύση τους, θα περιοριστούμε απλά στο να αναφέρουμε ότι κατα γενική παραδοχή θεωρούνται πνευματικά όντα, αθάνατα αλλά οι απόψεις δϊστανται στο εάν διαθέτουν ή όχι ελεύθερη βούληση. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι Άγγελοι είναι απόλυτα υποταγμένοι στο Θεϊκό θέλημα και άρα στερούνται ελεύθερης βούλησης, ενώ κάποιοι άλλοι κρίνοντας από την ιστορία της Πτώσης του Εωσφόρου, θεωρούν ότι η ελεύθερή τους βούληση δεν καταργείται αλλά οικειοθελώς παραμένουν κοντά στη Θεότητα ή μακριά από αυτή. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, πάντως, ο πρώτος Άγγελος που δημιουργήθηκε ήταν ο Εωσφόρος. Μάλιστα ήταν ο πιο όμορφος και ο πιο ισχυρός από όλους, πραγματικός πρίγκηπας του Ουρανού. Κάποια στιγμή, όμως η ευδαιμονία του Παραδείσου διαταράχθηκε ανεπανόρθωτα. Ο Εωσφόρος, ο κομιστής της Αυγής, γκρεμίστηκε από τον Ουρανό και μαζί του άρχισαν ένας ένας να πέφτουν χιλιάδες άλλοι Άγγελοι, από όλα τα τάγματα και τρόμος τους κατέλαβε όλους. Ήταν τη στιγμή εκείνη που ο Αρχάγγελος Μιχαήλ, κατανοώντας τι είχε συμβεί, στάθηκε ακλόνητος ανάμεσά τους φωνάζοντας “στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου” και εμψυχώνοντάς τους τονίζοντας την αφοσίωσή τους στο Θεό που τους δημιούργησε, τους κράτησε κοντά του. Έκτοτε πήρε τη θέση του Εωσφόρου στον Ουρανό, όντας μεγάλος Αρχιστράτηγος του Παραδείσου, ενώ ο Εωσφόρος “μετατράπηκε” στον αποτρόπαιο Διάβολο, το μεγάλο εχθρό της ανθρωπότητας σε όλους τους αιώνες. Τα αίτια της Πτώσης Αυτή είναι η γενικά παραδεκτή χριστιανική άποψη, όμως πάντοτε οι κάθε είδους μελετητές αναρωτιούνταν τι ήταν αυτό που θα μπορούσε να κάνει έναν μεγάλο Άγγελο να κινήσει την οργή του Θεού και να αποστατήσει από τον Παράδεισο. Ήταν ο Εωσφόρος ένας μεγάλος αν και καταραμένος επαναστάτης, όπως περιγράφεται στο Χαμένο Παράδεισο του Μίλτον ή το θλιμμένο εκείνο πλάσμα που περιγράφεται στη Θεία Κωμωδία του Δάντη; Τι θα μπορούσε να έχει ωθήσει τον ίδιο και μυριάδες άλλους ομοίους του να στερηθούν τον Ουρανό και τον ίδιο τους το Δημιουργό; Η χριστιανική άποψη θέλει το ουσιαστικό ατόπημα του Εωσφόρου να είναι η υπερηφάνεια, η απαίτησή του να στήσει το θρόνο του υπεράνω του Θεού και να λατρεύεται όπως Εκείνος: Συ δε είπες εν τη διανοία σου: εις τον ουρανόν αναβήσομαι, επάνω των αστέρων του ουρανού θήσω τον θρόνον μου, καθιω εν όρει υψηλω, επί τα όρη τα υψηλά τα προς Βορράν, αναβήσομαι επάνω των νεφών, έσομαι όμοιος τω Υψίστω…” όπως μας διαβεβαιώνει ο Ησαϊας στο διάσημο αυτό απόσπασμα. Την άποψή του φαίνεται πως συμμερίζονταν κι άλλοι Άγγελοι, για αυτό και εξέπεσαν. Άλλωστε είναι γνωστή η θέση του χριστιανισμού σχετικά με το φοβερό ατόπημα της υπερηφάνειας. Μια σχετικά όμοια αναφορά υπάρχει και στον Προφήτη Ιεζεκιήλ, στο 28ο κεφάλαιο του βιβλίου του, αν κι εκεί ξεκαθαρίζεται πως απευθύνεται στο Βασιλιά της Τύρου, συμβολικά θεωρείται όμως ότι αναφέρεται στον ίδιο τον Εωσφόρο, με τον οποίο ο Βασιλιάς ίσως είχε πολλά κοινά: “εγενηθης συ αμωμος εν ταις ημεραις σου, αφ ης ημερας συ εκτισθης εως ευρεθη τα αδικηματα εν σοι(…) εν τη τρυφη του παραδεισου του Θεου εγενηθης (…) υψωθη η καρδια σου επι τω καλλει σου, διεφθαρη η επιστημη σου μετα του καλλους σου, δια πληθος αμαρτιων σου επι την γην ερριψα σε (…)και παντες οι επισταμενοι σε εν τοις εθνεσι στυγνασουσι επι σε. Απωλεια εγενου και ουχ υπαρξις εις τον αιωνα… (Ιεζ. 28, 13 – 19) Μια αρκετά διαφορετική αιτία περί της αποστασίας του Εωσφόρου και των Αγγέλων του μας παρέχει το βιβλίο του Ενώχ, που θεωρείται ως δευτεροκανονικό στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση. Ο Ενώχ, μια μυθική προκατακλυσμιαία φιγούρα, περιβάλλεται από θρύλους και είναι ο πρώτος που αναφέρεται πως μετέστη στον Ουρανό και περπάτησε μαζί με τους Αγγέλους χωρίς να γνωρίσει τον φυσικό θάνατο. Στο περίφημο βιβλίο που του αποδίδεται, η αιτία της πτώσης των Αγγέλων και του αρχηγού τους είναι η λαγνεία και όχι η υπερηφάνεια. ” Και εγενετο οταν επληθυνθησαν οι υιοι των ανθρωπων, εν εκειναις ταις ημεραις εγεννηθησαν θυγατερες ωραια και καλαι. και εθεασαντο αυτας οι αγγελοι υιοι ουρανου και επεθυμησαν αυτας και ειπον προς αλληλους δευτε εκλεξωμεθα εαυτοις γυναικας απο των ανθρωπων και γεννησωμεν εαυτοις τεκνα. Και ειπεν ο Σεμιαζα προς αυτους, ος ην αρχων αυτων. Φοβουμαι μη ου θελησετε ποιησαι το πραγμα τουτο και εσομαι εγω μονος οφειλετης αμαρτιας μεγαλης. Απεκριθησαν ουν αυτω παντες. Ομοσωμεν ορκω παντες και αναθεματισωμεν παντες αλληλους μη αποστρεψαι την γνωμην ταυτην μεχρις ου αν τελεσωμεν αυτην και ποιησωμεν το πραγμα τουτο.” (Ενώχ 6, 1 – 5) Η διήγηση συνεχίζει να γίνεται όλο και πιο ενδιαφέρουσα, μιας και τα προϊόντα της σύλληψης ήταν Γίγαντες και ο Θεός, μέσω των τεσσάρων ισχυρών Αρχαγγέλων του, τιμωρεί τους συνομώτες Αγγέλους και διατάζει τον Κατακλυσμό. Το χωρίο αυτό συνάντησε την έντονη αντίδραση των Θεολόγων, όπως του Αγίου Αυγουστίνου, ο οποίος τόνιζε πως η φύση των Αγγέλων δεν συμβαδίζει με των ανθρώπων και άρα μια τέτοια ένωση δεν μπορεί να συμβεί. Άλλωστε και στο ΚΒ κεφάλαιο του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου τονίζεται πως ” εν γαρ τη αναστασει ουτε γαμουσι ουτε εκγαμιζονται αλλ’ ως Άγγελοι Θεου εν ουρανώ εισι”. Εκτός όμως από τα παραπάνω, υπάρχει η άποψη πως το πραγματικό αμάρτημα του Εωσφόρου ήταν η άρνησή του να προσκυνήσει τον Αδάμ, όπως του ζητήθηκε από τον ίδιο το Θεό. Η άποψη αυτή υπάρχει στο μουσουλμανισμό, στον οποίο ο “αρχηγός” του κακού είναι ο Ιμπλίς, πνεύμα φωτιάς που αρνήθηκε να προσκυνήσει τον “υιό του πηλού”. Κι εκεί όμως υπάρχει η παραλλαγή ότι τελικά ο Ιμπλίς δεν θα τιμωρηθεί στην αιωνιότητα, διότι όλα ξεκίνησαν από μια παρεξήγηση. Βλέπετε, όταν ο Θεός έφτιαξε τους Αγγέλους, τους είπε ότι επιτρέπεται μόνο τον ίδιο να προσκυνούν. Όταν όμως τους ζήτησε να προσκυνήσουν τον Αδάμ, ο Ιμπλίς, τηρώντας την προσταγή του Δημιουργού του δεν το έκανε, ο Θεός οργίστηκε αλλά με το πέρασμα του χρόνου κατανόησε τη στάση του Αγγέλου του και τελικά θα τον δεχτεί πίσω στον Παράδεισο, όταν βέβαια και ο ίδιος σεβαστεί τον Αδάμ και το γένος του και πάψει να προσπαθεί να αποδείξει στο Θεό ότι οι άνθρωποι δεν είναι άξιοι σεβασμού…